Nhiễm trùng máu sơ sinh là là nhiễm trùng gây tổn thương nhiều cơ quan, có vi khuẩn trong máu.
Nguyên nhân có thể:
- Nguyên phát: E.coli, Liên cầu, Listeria
- Thứ phát: Thường là Klebsiella, tụ cầu, Pseudomonas
Chẩn đoán nhiễm trùng máu sơ sinh
Để chẩn đoán nhiễm trùng máu sơ sinh cần dựa vào lâm sàng và cấy máu giúp đưa ra chẩn đoán chính xác và từ đó có hướng điều trị đúng.
1.1. Chẩn đoán lâm sàng nhiễm trùng máu sơ sinh
Khai thác tiền sử bệnh nhi
- Trẻ có đẻ non hoặc đẻ thấp cân không.
- Mẹ có sốt trước khi đẻ không, có nhiễm trùng trước đẻ không.
- Thời gian vỡ ối trên 12 giờ trước đẻ
- Nước ối đục, bẩn, hôi
- Có hồi sức lúc đẻ
Triệu chứng thực thể nghèo nàn không đặc hiệu:
- Rối loạn thân nhiệt: Sốt hoặc hạ thân nhiệt
- Tiêu hóa: Bỏ bú, nôn, chướng bụng, ỉa chảy, gan lách to, xuất huyết tiêu hóa
- Hô hấp: Khó thở, tím tái, có thể ngừng thở.
- Tuần hoàn: Mạch nhanh, có thể sốc nhiễm trùng
- Thần kinh: Li bì hoặc kích thích, co giật, liệt. Thóp phồng nếu có viêm màng não mủ
- Da: viêm tấy lan tỏa hoặc viêm loét mủ nhiều.
- Phù cứng bì nếu nhiễm trùng nặng
Các xét nghiệm chẩn đoán nhiễm trùng máu sơ sinh
- CTM, tiểu cầu
- Cấy máu
- Cấy dịch các ổ nhiễm trùng: da, rốn, phân, nước tiểu…
- Chọc tủy sống nếu nghi ngờ viêm màng não, xét nghiệm tế bào, protein, đường, muối trong nước não tủy.
Chẩn đoán nhiễm trùng máu sơ sinh
Chẩn đoán xác định: cấy máu (+)
Nghi ngờ nhiễm trùng huyết: Khi có một số triệu chứng lâm sàng nêu trên và các xét nghiệm gợi ý nhiễm trùng huyết như:
- CTM: BC giảm (≤ 5000/mm3 hoặc ≥ 25.000/mm3)
- Tỷ lệ bạch cầu hạt non/bạch cầu hạt trưởng thành ≥ 0.2
- Tiểu cầu <100000/mm3
- CRP>10mg/l
Điều trị nhiễm trùng máu sơ sinh
Để điều trị nhiễm trùng máu sơ sinh cần sử dụng đúng loại thuốc kháng sinh phù hợp và điều trị tại cơ sở y tế có chuyên khoa.
2.1. Kháng sinh điều trị nhiễm trùng máu sơ sinh
Dùng kháng sinh ngay khi nghi ngờ nhiễm trùng huyết. Thường dùng kháng sinh có phổ rộng, phốii hợp 2 loại hoặc dựa vào vi khuẩn trẻ bị nhiễm để sử dụng kháng sinh theo kháng sinh đồ.
Nếu bệnh nhân chưa được điều trị kháng sinh phối hợp:
- Ampicillin: 100mg/kg/24 giờ
- Gentamicin: 5mg/kg/24 giờ
Nếu trẻ đã được điều trị ở tuyến trước với thuốc trên nhưng không đỡ, phối hợp:
- Cefotaxime: 100mg/kg/24 giờ
- Amikacin: 15mg/kg/24 giờ
Nếu trẻ đã được điều trị ở tuyến trước với thuốc trên nhưng không đỡ, phối hợp:
- Cefotaxime: 100mg/kg/24 giờ
- Amikacin: 15mg/kg/24 giờ
Có kết quả KSĐ: điều trị theo KSĐ
Thời gian điều trị kháng sinh: 10-15 ngày và đến khi kết quả cấy máu (-), hết các dấu hiệu lâm sàng
2.2. Điều trị hỗ trợ nhiễm trùng máu sơ sinh
- Chống suy hô hấp
- Nuôi dưỡng đầy đủ
- Bồi phụ điện giải, nước, thăng bằng toan kiềm nếu có rối loạn.
- Chống sốc nếu có
Theo Hướng dẫn Chẩn đoán, điều trị bệnh trẻ em
