hCG là chữ viết tắt của Human chorionic gonadotropin – Nội tiết tố hCG, một loại hóc môn đặc biệt quan trọng, chỉ được tiết ra khi người phụ nữ mang thai. Hóc môn hCG tạo ra các dấu hiệu của việc mang thai như ngực căng, nhạy cảm, buồn nôn v.v. Tất cả các triệu chứng này xuất hiện là do nội tiết tố hCG đang cao dần lên trong cơ thể phụ nữ mang thai.
hCG là gì
hCG là một glycoprotein. Nó là một trong những hormone được tiết sớm nhất khi có thai và nó được sản xuất bởi hợp bào nuôi. Khi thai kỳ tiến triển thì nồng độ hCG cũng tăng dần, đạt tới đỉnh lúc thai 8 -10 tuần và sau đó giữ mức ổn định hoặc thậm chí sẽ giảm xuống. Đây là lí do tại sao trong tam cá nguyệt đầu tiên triệu chứng nghén lại nặng hơn hai tam cá nguyệt tiếp theo.
Chức năng của hCG là duy trì hoàng thể trong giai đoạn sớm của thai kỳ, do đó hoàng thể vẫn tiếp tục sản xuất ra progesterone. hCG cũng có thể đóng một vai trò nào đó trong quá trình biệt hóa đơn bào nuôi thành hợp bào nuôi.
Trong thời kỳ đầu mang thai nồng độ hCG thường tăng gấp đôi trong vòng 2-3 ngày. Tất nhiên, việc tăng giảm này cũng phụ thuộc vào cơ địa mỗi người và còn phụ thuộc vào việc mang thai đơn hay đa thai. Phản ứng cơ thể với việc mang thai của mỗi người là khác nhau, không ai giống ai.
hCG được tạo ra từ đâu
hCG được tổng hợp bởi những tế bào hình thành trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Mà chính những tế bào này sau đó sẽ phát triển thành nhau thai. Đến lượt hCG hoạt động bằng cách kích thích túi noãn hoàng tiết ra các nội tiết tố oestrogen và progesterone trong khoảng 10 tuần đầu mang thai hoặc lâu hơn cho đến khi nhau thai có thể tự đảm nhận công việc này. Tiếp đến các nội tiết tố sẽ giúp làm dày lên lớp niêm mạc tử cung để cung cấp đủ máu nhằm duy trì sự phát triển của bào thai.
Toàn bộ quá trình trên hoạt động như một vòng lặp trong đó khi một nhóm các mô và tế bào hoàn thành chức năng duy nhất của nó, nhóm khác sẽ đảm nhiệm phần việc tiếp theo. Dĩ nhiên tất cả việc này diễn ra ngoài ý thức kiểm soát của thai phụ. Cho nên không có gì lạ khi cảm giác buồn nôn và mệt mỏi bắt đầu xuất hiện trong suốt những tuần đầu của thai kỳ.
Tuy nhiên, việc tăng nồng độ hCG trong cơ thể xảy ra từ trước khi bạn chắc chắn được mình mang thai. hCG bắt đầu xuất hiện vào khoảng 1 tuần sau khi trứng được thụ tinh. Bạn có thể nghi ngờ mình đã mang thai và bắt đầu tính toán tuổi thai nhưng giai đoạn này vẫn còn sớm để đi đến bất cứ một kết luận nào.
Đo nồng độ hCG cho chúng ta biết điều gì
Đo nồng độ hCG trong thai kỳ có nhiều ứng dụng lâm sàng. Nồng độ hCG tăng trong tam cá nguyệt thứ hai gặp trong những thai có bất thường nhiễm sắc thể. Nồng độ hCG cao hơn bình thường có thể giúp nghĩ đến trường hợp thai trứng hoặc đa thai. Nồng độ hCG thấp trong giai đoạn sớm của thai kỳ có thể là dấu hiệu của phôi không phát triển được.
Chỉ số hCG được đánh giá như thế nào
- hCG < 5 mIU/ml: chưa đủ để kết luận là bạn đã có thai.
- hCG > 25 mIU/ml: kết quả thử thai là dương tính.
- hCG 5 mlU/ml đến < 25 mlU/ml: cần phải thực hiện một số xét nghiệm khác nữa để biết lí do tăng nồng độ hCG.
Nếu như chỉ số hCG thấp sẽ ảnh hưởng đến việc tính ngày thụ thai dễ bị nhầm. Có thể bị sảy thai hoặc phôi thai hỏng hoặc có thai ngoài dạ con.
Chỉ số hCG cao cũng sẽ ảnh hưởng đến một số yếu tố như tính nhầm ngày thụ thai, mang đa thai hay chửa trứng.
Nồng độ hCG tương ứng với tuổi mang thai nào
- 3 tuần: 5 – 50 mIU/ml
- 4 tuần: 5 – 426 mIU/ml
- 5 tuần: 18 – 7,340 mIU/ml
- 6 tuần: 1,080 – 56,500 mIU/ml
- 7-8 Tuần: 7, 650 – 229,000 mIU/ml
- 9-12 tuần: 25,700 – 288,000 mIU/ml
- 13-16 tuần: 13,300 – 254,000 mIU/ml
- 17-24 tuần: 4,060 – 165,400 mIU/ml
- 25-40 tuần: 3,640 – 117,000 mIU/ml
Có thể xác định có thai chỉ dựa trên xét nghiệm hCG không
Khi kiểm tra mà mức hCG chưa đến 5mIU/ml thì vẫn chưa đủ để kết luận là bạn đã có thai. Nếu mức hCG lớn hơn 25mIU/ml thì mới đủ để coi kết quả thử thai là dương tính.
Nếu kết quả của bạn ở giữa khoảng 5mlU/ml và 25mlU/ml thì bạn cần phải thực hiện các khám xét khác để biết lí do tăng nồng độ hCG của mình.
Nồng độ hCG của mỗi bà bầu cũng khác nhau, và điều này là hoàn toàn bình thường, vì thế cũng không nên chỉ dựa vào kết quả nồng độ hCG để tính tuổi thai. Kết quả siêu âm thai sẽ cho ra kết luận chính xác hơn so với một kết quả đo nồng độ hCG riêng rẽ.
Trước khi xét nghiệm hCG có cần phải nhịn ăn không
Tốt nhất nên nhịn ăn từ 6-8 tiếng trước đó. Xét nghiệm vào buổi sáng sớm là tốt nhất
Làm sao để biết cơ thể mình đang tiết ra hCG
Nội tiết tố hCG có thể phát hiện ra trong nước tiểu và trong máu của bà bầu. Đây cũng chính là yếu tố tạo ra hai vạch dương tính trên que thử thai. hCG rất dễ phát hiện, ngay cả với những biện pháp thử thai rẻ nhất.
Thời kỳ đầu khi mới mang thai, nếu mức hCG đo được thấp hơn 1,200 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 2-3 ngày. Thông thường nồng độ này sẽ tăng khoảng 60% trong vòng 2 ngày.
Nếu mức hCG đo được nằm giữa khoảng 1,200 mIU/ml và 6,000 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 3-4 ngày.
Mức hCG đo được cao hơn 6,000 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 4 ngày hoặc thậm chí lâu hơn.
Sau khoảng 9-10 tuần mang thai, nồng độ hCG sẽ tự giảm. Điều này lí giải tại sao phụ nữ lại cảm thấy khỏe hơn vào thời điểm này so với những tuần đầu mang thai.
Lưu ý
Trong thời kỳ đầu mang thai, bạn không cần thiết phải theo dõi nồng độ nếu nó cao hơn 6,000 mIU/ml vì vào thời điểm này việc tăng hCG thông thường sẽ chậm đi và không liên quan đến sức khỏe của bà bầu. Sau 2-3 tháng, nồng độ hCG thậm chí còn tăng chậm hơn và cuối cùng sẽ giảm đi trước khi đạt được sự ổn định trong phần còn lại của thai kỳ
Muốn biết chính xác nồng độ hCG, bạn thì nên làm xét nghiệm máu. Nồng độ này có thể khác nhau vào các thời điểm khác nhau trong ngày, khác nhau giữa các ngày và khác nhau giữa các tuần. Nhưng hãy nhớ là chỉ một kết quả hCG không cho biết bất cứ điều gì
