Viêm họng amidan cấp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm họng và viêm amidan là những bệnh nhiễm trùng gây viêm. Khi gặp phải tình trạng nhiễm trùng cấp tính ở họng và amidan cùng lúc thì gọi là viêm họng amidan cấp. Các triệu chứng xảy ra thường là đau rát họng, nổi hạch ở cổ, nuốt đau và gây sốt. Cùng theo dõi bài viết này để biết thêm thông tin về bệnh viêm họng amidan cấp.

Nguyên nhân viêm họng amidan cấp

Bệnh viêm họng amidan cấp xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm:

• Virus: Bệnh lý viêm họng amidan thường xảy ra do virus, hay gặp nhất là loại gây ra bệnh cảm lạnh (coronavirus, rhinovirus, adenovirus, cúm, virus hợp bào hô hấp). Ngoài ra, viêm họng amidan cũng có thể do virus  herpes simplex, HIV,  cytomegalovirus hoặc Epstein-Barr gây ra. 

• Vi khuẩn: Khoảng 30% bệnh nhân mắc viêm họng amidan có nguyên nhân gây ra là vi khuẩn và liên cầu tan huyết beta nhóm A là phổ biến nhất. Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng có thể xảy ra do Mycoplasma pneumoniae, Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Chlamydia pneumoniae. 
• Một số nguyên nhân hiếm gặp khác cũng có thể gây ra viêm họng amidan là vi khuẩn Fusobacterium, giang mai, bệnh lậu, ho gà, bạch hầu.

Trường hợp viêm họng amidan cấp do liên cầu tan huyết beta nhóm A xảy ra phổ biến ở trẻ từ 5-15 tuổi, ít gặp ở trẻ dưới 3 tuổi. 

Triệu chứng của viêm họng amidan cấp

Các triệu chứng phổ biến của viêm họng amidan cấp bao gồm:

• Đau khi nuốt.
• Với trường hợp trẻ nhỏ chưa nói được thì triệu chứng là quấy khóc, không chịu ăn.
• Người bệnh gặp phải tình trạng sốt cao, khó chịu, đau đầu, mệt mỏi.
• Có thể xảy ra tình trạng khó chịu ở đường tiêu hoá.
• Hôi miệng, khàn tiếng.
• Amidan sưng đỏ, có hiện tượng xuất tiết dịch  mủ.
• Ấn vào hạch ở cổ sẽ thấy đau.

Triệu chứng sốt, chấm xuất huyết ở vòm họng, xuất tiết và nổi hạch thường xảy ra phổ biến ở trường hợp nhiễm khuẩn do liên cầu tan huyết beta nhóm A hơn so với virus.  

Thông thường các triệu chứng của người mắc viêm họng amidan do liên cầu tan huyết beta nhóm A sẽ khỏi trong 7 ngày. Tuy nhiên nếu không được điều trị đúng cách thì có thể sẽ dẫn đến các biến chứng mưng mủ tại chỗ như viêm mô tế bào, áp xe quanh amidan, đôi khi dẫn viêm cầu thận và thấp tim.

Điều trị viêm họng amidan cấp

Thông thường, biện pháp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân viêm họng amidan cấp sẽ là giảm đau, nghỉ ngơi và bù nước cho cơ thể. 

Thuốc điều trị viêm họng amidan cấp

Khi mắc bệnh viêm họng amidan cấp, người bệnh thường được chỉ định các thuốc điều trị dưới đây:

• Các thuốc chống viêm NSAID dùng để giảm đau, hạ sốt, chống viêm được sử dụng để cải thiện triệu chứng.
• Ngoài ra, một số loại thuốc giảm đau ở dạng viên ngậm hoặc xịt chứa benzocain, lidocain, phenol,… cũng được sử dụng. Tuy nhiên, khi dùng thường xuyên và nhiều lần các loại này có thể làm ảnh hưởng đến vị giác của người bệnh. 
• Kháng sinh: Trong trường hợp viêm họng amidan cấp do nhiễm khuẩn liên cầu tan huyết beta nhóm A thì kháng sinh điều trị được sử dụng để loại bỏ nguyên nhân và giảm triệu chứng cho người bệnh. Các kháng sinh có thể được dùng bao gồm: Penicillin V, Amoxicillin, Macrolid, cephalosporin thế hệ 1, clindamycin.  

Phẫu thuật cắt amidan

Việc cắt amidan được cân nhắc trong một số trường hợp dưới đây:

• Trường hợp viêm amidan do liên cầu tái phát nhiều lần (trên 6 đợt/năm, trên 4 đợt/2 năm, hoặc trên 3 đợt/3 năm).
• Nhiễm trùng cấp tính nặng và kéo dài dù đã sử dụng kháng sinh để điều trị.

Phẫu thuật cắt bỏ amidan sẽ được quyết định theo bác sĩ tuỳ thuộc vào tình trạng của bệnh nhân. 

Súc miệng nước muối sát khuẩn

Việc sử dụng nước súc miệng sát khuẩn cũng giúp vệ sinh khoang miệng, loại bỏ tác nhân gây bệnh và cải thiện tình trạng viêm của hầu họng. 

Trên thị trường hiện có nhiều loại nước súc miệng với các thành phần và mục đích sử dụng khác nhau. Bạn nên lựa chọn các dung dịch có chứa các thành phần như: Nano bạc, Chlorhexidine, Betadine,…

Với thành phần là Nano bạc chuẩn hóa TSN, súc họng miệng PlasmaKare đang là lựa chọn của nhiều người trong chăm sóc răng miệng, cải thiện tình trạng viêm họng và viêm amidan. Sản phẩm với nhiều ưu điểm nổi bật, bao gồm:

• Các hạt nano bạc được chuẩn hóa kích thước, hình dạng và tạo lớp vỏ bọc là Tannic acid giúp đem lại hiệu quả tối ưu khi sử dụng. 
• Kết hợp với keo ong giúp làm dịu niêm mạc, giảm đau rát họng. 
• An toàn cho cả phụ nữ có thai và trẻ từ 1 tuổi. 
• Hỗ trợ giảm được liều dùng và thời gian sử dụng kháng sinh điều trị.
• Khử được mùi hôi miệng do tình trạng mưng mủ amidan gây ra.
• An toàn khi sử dụng đều đặn mỗi ngày, không gây ố răng khi sử dụng lâu dài. 

Lưu ý phòng ngừa bệnh viêm họng amidan

Để phòng ngừa viêm họng amidan cấp, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Tránh tiếp xúc gần với những người đang mắc viêm họng amidan cấp để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, đặc biệt là khi tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc khi bạn có triệu chứng ho hoặc hắt hơi để giảm nguy cơ lây nhiễm qua hơi thở.
• Hạn chế chia sẻ chén, ly, dao nĩa và các vật dụng cá nhân khác với người khác để tránh lây nhiễm qua tiếp xúc.
• Thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, tập thể dục đều đặn để tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Hệ miễn dịch mạnh mẽ sẽ giúp cơ thể chống lại các vi khuẩn và virus gây viêm họng amidan.
• Hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ viêm họng amidan cấp và làm gia tăng các triệu chứng.
• Thường xuyên lau chùi và vệ sinh môi trường sống để giảm sự phát triển và lây lan của vi khuẩn và virus.
• Có thể tiêm phòng đối với một số nguyên nhân gây viêm họng amidan cấp như vi khuẩn liên cầu tan huyết beta nhóm A (GABHS). 

Hãy duy trì lối sống lành mạnh cùng các biện pháp để bảo vệ cơ thể khoẻ mạnh, tránh được các tác nhân gây bệnh.