Viêm họng hạt ở trẻ em là một bệnh lý thường gặp, có thể gây ra nhiều khó chịu cho trẻ. Vậy cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị viêm họng hạt? Hãy đi cùng tìm hiểu các kiến thức về bệnh viêm họng hạt ở trẻ em trong bài viết này nhé!
Mục lục
Bệnh viêm họng hạt ở trẻ em từ đâu mà đến?
Viêm họng hạt ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm kéo dài, tái phát nhiều lần ở niêm mạc trong vùng hầu họng và amidan. Điều này dẫn đến các tế bào lympho ở thanh sau niêm mạc họng phải hoạt động liên tục và phình to, tạo thành các hạt có kích thước to nhỏ ở vòm họng. Các hạt gây tổn thương lớp niêm mạc, khiến trẻ có cảm giác đau rát, ngứa họng. Từ đó ảnh hưởng đến quá trình nhai nuốt thức ăn và giao tiếp của trẻ.
Cơ chế gây bệnh viêm họng hạt ở trẻ em được cho là do sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, nấm men hoặc ký sinh trùng vào niêm mạc họng. Các tác nhân gây bệnh này sẽ kích thích hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động mạnh mẽ hơn để chống lại chúng. Quá trình hoạt động này sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm kéo dài và hình thành các hạt ở vòm họng.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần gây viêm họng hạt ở trẻ em, như ô nhiễm không khí, tỷ lệ khói bụi trong không gian sống tăng cao, biến đổi khí hậu…Ngoài ra chế độ dinh dưỡng mất cân bằng, ý thức vệ sinh cá nhân kém hay trẻ sinh non, mắc các chứng bệnh gây suy giảm hệ miễn dịch tự nhiên, cơ địa dị ứng…cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm họng hạt.
Tìm hiểu nguyên nhân mang mầm bệnh viêm họng hạt ở trẻ em
Nguyên nhân gây viêm họng hạt ở trẻ em có thể do nhiều yếu tố, bao gồm:
- Vi khuẩn, virus, nấm men hoặc ký sinh trùng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm họng hạt ở trẻ em. Các tác nhân gây bệnh này sẽ xâm nhập vào niêm mạc họng và kích thích hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động mạnh mẽ hơn để chống lại chúng. Quá trình hoạt động này sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm kéo dài và hình thành các hạt ở vòm họng.
- Môi trường sống ô nhiễm, khói bụi: Môi trường sống ô nhiễm, khói bụi có thể chứa nhiều vi khuẩn, virus, nấm men hoặc ký sinh trùng gây bệnh. Khi trẻ hít thở không khí ô nhiễm, các tác nhân gây bệnh này sẽ dễ dàng xâm nhập vào cơ thể và gây viêm họng hạt.
- Thời tiết thay đổi thất thường: Thời tiết thay đổi thất thường có thể khiến hệ miễn dịch của trẻ suy yếu, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và gây viêm họng hạt.
- Thiếu vệ sinh răng miệng: Vệ sinh răng miệng kém có thể khiến vi khuẩn tích tụ ở khoang miệng và lây lan sang họng, gây viêm họng hạt.
- Chế độ ăn uống không hợp lý: Chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu hụt vitamin và khoáng chất có thể khiến hệ miễn dịch của trẻ suy yếu. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh cho trẻ.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Trẻ em có sức đề kháng yếu, mắc các bệnh mãn tính như hen suyễn, tiểu đường, suy dinh dưỡng,… có nguy cơ cao mắc viêm họng hạt hơn trẻ em khỏe mạnh.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần gây viêm họng hạt ở trẻ em, bao gồm: Tiếp xúc với người bị viêm họng hạt, hút thuốc lá thụ động, thường xuyên sử dụng chất kích thích…
Nhận biết triệu chứng viêm họng hạt ở trẻ em
Triệu chứng viêm họng hạt ở trẻ em thường bao gồm:
- Đau rát họng, vướng víu khi nuốt: Đây là triệu chứng điển hình nhất của viêm họng hạt. Trẻ thường xuyên kêu ngứa họng, đau rát họng là vì các hạt lympho phình to, kích thích niêm mạc họng.
- Ho khan hoặc ho có đờm: Ho khan thường xuất hiện ở giai đoạn đầu của bệnh, sau đó chuyển sang ho có đờm.
- Sốt, ớn lạnh: Trẻ có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao, ớn lạnh.
- Mệt mỏi, khó chịu: Trẻ cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, chán ăn, lười chơi.
- Sưng hạch cổ: Sưng hạch cổ có thể xuất hiện ở một bên hoặc cả hai bên cổ.
- Chảy nước mũi: Chảy nước mũi thường xuất hiện ở trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh.
- Khàn tiếng: Khàn tiếng có thể xuất hiện ở một số trẻ.
Trong một số trường hợp, viêm họng hạt ở trẻ em có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm: Viêm amidan, Viêm phế quản, Viêm phổi, Viêm tai giữa, Viêm cầu thận….
Các phương pháp chẩn đoán viêm họng hạt ở trẻ em
Để chẩn đoán viêm họng hạt ở trẻ em, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng, bao gồm:
- Khám họng: Bác sĩ sẽ quan sát niêm mạc họng để phát hiện các hạt li ti ở vòm họng.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp xác định nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn, virus hay nấm.
- Xét nghiệm dịch họng: Xét nghiệm dịch họng có thể giúp xác định chính xác loại vi khuẩn gây bệnh để lựa chọn kháng sinh phù hợp.
Dựa vào kết quả kiểm tra và xét nghiệm, bác sĩ sẽ xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt ở trẻ em. Từ đó có phác đồ điều trị phù hợp với trẻ
Cách trị viêm họng hạt ở trẻ em hiệu quả
Điều trị viêm họng hạt ở trẻ em chủ yếu là dùng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau và thuốc chống viêm. Trong trường hợp viêm họng hạt do virus gây ra, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kháng virus.
Điều trị viêm họng hạt ở trẻ em theo tây y
Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh thường được chỉ định trong trường hợp viêm họng hạt do vi khuẩn gây ra.
Các loại thuốc kháng sinh phổ biến bao gồm penicillin, amoxicillin, azithromycin,… Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, từ đó giúp giảm các triệu chứng của viêm họng hạt và rút ngắn thời gian điều trị.
Tuy nhiên, thuốc kháng sinh cần được sử dụng đúng cách theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý mua thuốc kháng sinh cho trẻ hoặc sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh.
Thuốc giảm đau, hạ số: Thuốc giảm đau, hạ sốt thường được sử dụng để giảm đau rát họng, sốt và các triệu chứng khó chịu khác. Các loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến bao gồm paracetamol, ibuprofen,…
Thuốc giảm đau, hạ sốt cần được sử dụng đúng liều lượng và cách sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không nên sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt cho trẻ quá nhiều lần trong thời gian ngắn có thể gây ra các tác dụng phụ như tổn thương gan, thận,…
Thuốc chống viêm: Thuốc chống viêm thường được sử dụng để giảm viêm và sưng tấy ở cổ họng. Các loại thuốc chống viêm phổ biến bao gồm ibuprofen, naproxen,…
Thuốc chống viêm cần được sử dụng đúng liều lượng và cách sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không nên sử dụng thuốc chống viêm cho trẻ quá nhiều lần trong thời gian ngắn có thể gây ra các tác dụng phụ như tổn thương dạ dày, tá tràng,..
Giảm triệu chứng viêm họng hạt ở trẻ bằng thảo dược tự nhiên
Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ có thể sử dụng một số loại thảo dược để hỗ trợ điều trị viêm họng hạt ở trẻ em. Sau đây là một số loại thảo dược có nguồn gốc tự nhiên, dễ tìm thường được sử dụng trong các bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị viêm họng hạt:
- Gừng: Gừng có tác dụng giảm đau, chống viêm và làm dịu cổ họng. Cha mẹ có thể cho trẻ ngậm kẹo gừng hoặc uống trà gừng để giảm đau rát họng.
- Nha đam: Nha đam có chứa các chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng. Cha mẹ có thể cho trẻ uống nước ép nha đam hoặc ăn trực tiếp nha đam để giúp giảm đau rát họng và giảm viêm.
- Lá hẹ: Lá hẹ có chứa các chất kháng khuẩn, kháng virus giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus gây viêm họng. Cha mẹ có thể cho trẻ ăn lá hẹ hoặc uống nước lá hẹ để giúp giảm đau rát họng và giảm viêm.
- Húng chanh: Húng chanh có chứa các chất kháng khuẩn, kháng virus giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus gây viêm họng. Cha mẹ có thể cho trẻ ăn húng chanh hoặc uống nước húng chanh để giúp giảm đau rát họng và giảm viêm.
Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cũng cần chú ý chăm sóc trẻ bị viêm họng hạt ở nhà để giúp trẻ nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm họng hạt tại nhà
Cho trẻ uống nhiều nước, ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi đầy đủ: Nước giúp làm loãng đờm, giúp trẻ dễ nuốt hơn. Cha mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước lọc, nước hoa quả, nước ép trái cây,… Ngoài ra, cha mẹ cũng nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt, giàu dinh dưỡng để giúp trẻ nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Hạn chế cho trẻ ăn đồ cay, nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn chứa chất kích thích: Các loại thực phẩm này có thể làm kích ứng cổ họng, khiến trẻ đau rát hơn.
Vệ sinh mũi họng bằng nước muối ấm: Nước muối ấm giúp làm sạch cổ họng, loại bỏ vi khuẩn và bụi bẩn. Cha mẹ có thể pha nước muối ấm theo tỷ lệ 1 muỗng cà phê muối với 250ml nước ấm, cho trẻ súc miệng và họng hàng ngày.
Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Cha mẹ cần cho trẻ uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý mua thuốc hoặc sử dụng thuốc không đúng cách có thể gây ra các tác dụng phụ.
Theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ: Cha mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ, đặc biệt là các dấu hiệu bất thường như sốt cao trên 39 độ C, khó thở, khó nuốt,… Nếu trẻ có các triệu chứng này, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay.
Tạo cho trẻ môi trường yên tĩnh, thoải mái: Trẻ bị viêm họng hạt thường cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Vì vậy, cha mẹ cần tạo cho trẻ môi trường yên tĩnh, thoải mái để trẻ có thể nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe.
Tăng cường sức đề kháng cho trẻ: Cha mẹ cần tăng cường sức đề kháng cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên cho trẻ tập thể dục thường xuyên để giúp tăng cường sức khỏe.
Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người bị bệnh: Viêm họng hạt là bệnh dễ lây lan. Vì vậy, cha mẹ cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người bị bệnh để tránh lây nhiễm.
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ viêm họng hạt
Dưới đây là các nhóm dưỡng chất cần bổ sung cho trẻ bị viêm họng hạt:
Nhóm dưỡng chất giúp giảm đau rát họng:
Vitamin C: Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng và giảm đau rát họng. Cha mẹ có thể bổ sung vitamin C cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại trái cây họ cam quýt như cam, quýt, bưởi,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin C.
Lysine: Lysine là một loại axit amin giúp giảm đau rát họng, làm dịu cổ họng và giảm viêm. Cha mẹ có thể bổ sung lysine cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu lysine như thịt bò, thịt gà, cá,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung lysine.
Tinh dầu gừng: Tinh dầu gừng có tác dụng giảm đau, chống viêm và làm dịu cổ họng. Cha mẹ có thể cho trẻ ngậm kẹo gừng hoặc uống trà gừng để giảm đau rát họng.
Nhóm dưỡng chất giúp tăng cường miễn dịch và đề kháng tự nhiên
Vitamin A: Vitamin A giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng. Cha mẹ có thể bổ sung vitamin A cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại rau củ có màu cam, vàng, đỏ như cà rốt, khoai lang, bí đỏ,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin A.
Vitamin E: Vitamin E giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng. Cha mẹ có thể bổ sung vitamin E cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại trái cây như bơ, xoài, đu đủ,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin E.
Kẽm: Kẽm giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng. Cha mẹ có thể bổ sung kẽm cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu kẽm như thịt bò, thịt gà, cá,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung kẽm.
Selen: Selen giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp chống lại sự nhiễm trùng. Cha mẹ có thể bổ sung selen cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu selen như nấm, cá, thịt gà,… hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung selen.
Nhóm dưỡng chất bổ sung năng lượng
Carbohydrate: đây là nguồn bổ sung năng lượng chính cho các hoạt động sống của cơ thể. Các loại thực phẩm giàu carbohydrate như cơm, cháo, bánh mì,…
Protein: Protein giúp xây dựng và sửa chữa các mô trong cơ thể. Cha mẹ cần cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng,…
Chất béo: Chất béo giúp hấp thụ các vitamin tan trong dầu. Cha mẹ cần cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu chất béo lành mạnh như dầu oliu, dầu cá,…
Cha mẹ cần lưu ý cho trẻ ăn uống đủ bữa, ăn nhiều rau củ quả và uống nhiều nước để giúp trẻ nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Bệnh viêm họng hạt ở trẻ em – các biện pháp phòng ngừa hiệu quả
Có một số cách để phòng ngừa bệnh viêm họng hạt ở trẻ em, bao gồm:
- Tăng cường sức đề kháng cho trẻ: Cha mẹ cần cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên cho trẻ tập thể dục thường xuyên để giúp tăng cường sức đề kháng.
- Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Cha mẹ cần cho trẻ đánh răng ít nhất 2 lần/ngày và súc miệng bằng nước muối ấm để giúp loại bỏ vi khuẩn và bụi bẩn trong khoang miệng.
- Sử dụng khẩu trang khi ra ngoài: Khẩu trang giúp ngăn ngừa vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể. Do đó, cha mẹ nên cho trẻ sử dụng khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt là ở những nơi đông người.
- Tiêm phòng đầy đủ: Tiêm phòng đầy đủ giúp trẻ phòng tránh được các bệnh lý gây viêm họng, trong đó có viêm họng hạt.
Viêm họng hạt là bệnh lý thường gặp và có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Do đó, cha mẹ cần chú ý phòng ngừa viêm họng hạt ở trẻ em để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
