Đôi mắt trẻ sơ sinh là một món quà quý giá. Nhưng nếu không được chăm sóc cẩn thận, chúng có thể bị viêm kết mạc, một tình trạng phổ biến có thể gây ra các triệu chứng khó chịu và biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức để được điều trị sớm và bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh
Mục lục
Nguyên nhân gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Có nhiều nguyên nhân gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
Nhiễm trùng – nguyên nhân phổ biến nhất của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Vi khuẩn, virus hoặc nấm đều có thể gây nhiễm trùng kết mạc.
Viêm kết mạc do lậu cầu là loại viêm kết mạc do vi khuẩn lậu cầu gây ra. Vi khuẩn này có thể lây truyền từ người mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Các triệu chứng thường bắt đầu từ 2 đến 4 ngày sau khi sinh và có thể bao gồm mắt đỏ, dử mắt dạng mủ đóng dày và sưng mí mắt. Viêm kết mạc do lậu cầu có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng, thậm chí mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm kết mạc do chlamydia là loại viêm kết mạc do vi khuẩn chlamydia gây ra. Vi khuẩn này cũng có thể lây truyền từ người mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Các triệu chứng thường bắt đầu từ 5 đến 12 ngày sau khi sinh và có thể bao gồm mắt đỏ, sưng mí mắt và dử mắt dạng mủ. Viêm kết mạc do chlamydia có thể gây tổn thương mắt nghiêm trọng, nhưng hiếm khi gây mù lòa.
Viêm kết mạc do vi khuẩn và virus khác cũng có thể gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Ví dụ, vi khuẩn sống trong âm đạo của mẹ và không lây truyền qua đường tình dục cũng có thể gây viêm kết mạc. Ngoài ra, các loại virus gây ra mụn rộp sinh dục và miệng cũng có thể gây viêm kết mạc sơ sinh và làm tổn thương mắt nghiêm trọng.
Các nguyên nhân khác gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Dị ứng: Dị ứng với phấn hoa, lông thú cưng, bụi hoặc các chất gây dị ứng khác có thể gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Các triệu chứng của viêm kết mạc do dị ứng thường giống với viêm kết mạc do nhiễm trùng, bao gồm mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt và ngứa mắt. Tuy nhiên, viêm kết mạc do dị ứng thường bắt đầu ở cả hai mắt cùng một lúc và không có mủ.
Chấn thương: Chấn thương mắt như bị bụi bẩn hoặc vật lạ bay vào mắt, có thể gây viêm kết mạc. Các triệu chứng của viêm kết mạc do chấn thương thường bao gồm đau mắt, đỏ mắt và sưng mí mắt.
Tắc tuyến lệ: Tắc tuyến lệ là nguyên nhân phổ biến thứ tư gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Tuyến lệ là các tuyến nhỏ nằm ở mí mắt có nhiệm vụ tiết ra nước mắt để bôi trơn và bảo vệ mắt. Tắc tuyến lệ có thể khiến nước mắt không thể thoát ra ngoài, dẫn đến viêm kết mạc. Tắc tuyến lệ thường gặp ở trẻ sơ sinh và thường tự khỏi trong vòng vài tháng.
Các bệnh lý khác: như bệnh eczema, bệnh vảy nến hoặc bệnh chàm, có thể gây viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Các bệnh lý này có thể gây viêm kết mạc do kích ứng da xung quanh mắt.
Triệu chứng nhận biết viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh có nhiều triệu chứng cảnh báo điển hình. Tuy nhiên nó cũng dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý về mắt khác ở trẻ sơ sinh. Do đó cha mẹ cần nhận biết những triệu chứng điển hình này và cách phân biệt với các bệnh lý khác. Từ đó có phương pháp điều trị và phòng ngừa phù hợp cho trẻ
Các triệu chứng viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh thường gặp
Các triệu chứng viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh thường bao gồm:
Mắt đỏ, sưng là triệu chứng phổ biến nhất của viêm kết mạc. Mắt có thể đỏ và sưng ở cả hai bên hoặc chỉ ở một bên. Tình trạng đỏ và sưng thường bắt đầu ở một mắt và sau đó lây sang mắt còn lại.
Chảy nước mắt là triệu chứng phổ biến thứ hai của viêm kết mạc. Nước mắt có thể chảy ra khỏi mắt hoặc chảy xuống má. Tình trạng chảy nước mắt thường kèm theo chất tiết màu trắng hoặc vàng từ mắt.
Ngứa mắt là triệu chứng phổ biến thứ ba của viêm kết mạc. Trẻ có thể dụi mắt hoặc cọ xát mắt. Tình trạng ngứa mắt thường khiến trẻ khó chịu và quấy khóc.
Ráy mắt: là do các chất gây viêm và dịch tiết từ mắt. Thường là một chất tiết màu trắng hoặc vàng có thể bám trên mí mắt hoặc lông mi. Ráy mắt thường dày và dính.
Vết bẩn màu xanh hoặc vàng trên mí mắt hoặc lông mi: là dấu hiệu của nhiễm trùng. Vết bẩn này là do vi khuẩn hoặc virus gây ra và thường có mùi hôi.
Thấy ánh sáng chói là triệu chứng phổ biến ở trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc do nhiễm trùng. Trẻ có thể dụi mắt hoặc nhắm mắt lại khi nhìn thấy ánh sáng.
Trẻ có thể dụi mắt hoặc nhắm mắt lại là triệu chứng phổ biến ở trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc do đau. Trẻ có thể dụi mắt hoặc nhắm mắt lại để giảm đau.
Cách phân biệt viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh và các bệnh lý về mắt khác
Có một số bệnh lý về mắt khác ở trẻ sơ sinh có thể gây ra các triệu chứng tương tự như viêm kết mạc, bao gồm:
Viêm giác mạc: là tình trạng viêm nhiễm lớp màng trong suốt bao phủ phía trước nhãn cầu. Viêm kết mạc thường chỉ ảnh hưởng đến kết mạc, lớp màng trong suốt che phủ bề mặt mắt. Các bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của mắt, chẳng hạn như giác mạc, thủy tinh thể hoặc võng mạc.
Loét giác mạc: là một dạng viêm giác mạc nghiêm trọng hơn có thể gây tổn thương đến lớp màng trong suốt của mắt. Loét giác mạc thường gây đỏ mắt, sưng mí mắt và chảy nước mắt. Các bệnh lý khác có thể gây ra các triệu chứng khác, chẳng hạn như đau mắt, mờ mắt hoặc nhìn đôi.
Đục thủy tinh thể: là một tình trạng xảy ra khi thấu kính trong suốt của mắt bị mờ. Đục thủy tinh thể có thể do di truyền, chấn thương hoặc các bệnh lý khác gây ra.
Nếu bạn thấy bất kỳ triệu chứng nào bất thường ở mắt của trẻ sơ sinh, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Các phương pháp chẩn đoán viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Để chẩn đoán viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra mắt của trẻ. Bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng của viêm kết mạc, chẳng hạn như mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt, ngứa mắt, ráy mắt và vết gỉ mắt màu xanh hoặc vàng trên mí mắt hoặc lông mi.
Các phương pháp chẩn đoán viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh cơ bản
Khám mắt: Đây là phương pháp chẩn đoán chính để xác định viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Bác sĩ sẽ kiểm tra mắt của trẻ để tìm các dấu hiệu của viêm kết mạc, chẳng hạn như mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt, ngứa mắt, ráy mắt và vết bẩn màu xanh hoặc vàng trên mí mắt hoặc lông mi.
Lấy mẫu dịch tiết từ mắt: Phương pháp này được sử dụng để xác định nguyên nhân gây viêm kết mạc. Mẫu dịch tiết từ mắt sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm và xác định vi khuẩn, virus hoặc dị ứng gây viêm kết mạc.
Xét nghiệm máu: Phương pháp này được sử dụng để tìm các dấu hiệu của nhiễm trùng, chẳng hạn như bạch cầu cao.
Các phương pháp xét nghiệm chuyên sâu, tìm hiểu nguyên nhân
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm sau để xác định nguyên nhân gây viêm kết mạc:
Nhuộm fluorescein: Bác sĩ sẽ nhỏ một loại thuốc nhỏ mắt màu vàng vào mắt của trẻ. Nếu kết mạc bị viêm, thuốc nhỏ mắt sẽ thấm vào kết mạc và tạo ra một vệt màu vàng.
Nuôi cấy vi khuẩn: Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch tiết từ mắt của trẻ để nuôi cấy vi khuẩn. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có vi khuẩn, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh.
Xét nghiệm chlamydia: Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch tiết từ mắt của trẻ để xét nghiệm chlamydia. Chlamydia là một loại vi khuẩn có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở.
Xét nghiệm herpes: Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch tiết từ mắt của trẻ để xét nghiệm herpes. Herpes là một loại virus có thể gây viêm kết mạc và các bệnh lý khác.
Nếu bạn thấy bất kỳ triệu chứng nào của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức. Điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng, như nhiễm trùng mắt nặng, viêm giác mạc, loét giác mạc và mù lòa.
Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do nhiễm trùng
Trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc do nhiễm trùng cần được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc thuốc chống virus.
Thuốc nhỏ mắt kháng sinh: Thuốc nhỏ mắt kháng sinh thường được sử dụng để điều trị viêm kết mạc do vi khuẩn, chẳng hạn như viêm kết mạc do lậu cầu hoặc chlamydia. Thuốc sẽ tiêu diệt vi khuẩn, giúp cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng.
Thuốc nhỏ mắt chống virus: thường được sử dụng để điều trị viêm kết mạc do virus, chẳng hạn như viêm kết mạc do herpes simplex. Thuốc nhỏ mắt chống virus sẽ tiêu diệt virus, giúp cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng.
Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do dị ứng
Thuốc nhỏ mắt kháng histamine là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm kết mạc do dị ứng. Thuốc nhỏ mắt kháng histamine sẽ giúp giảm ngứa và sưng, giúp cải thiện các triệu chứng của viêm kết mạc do dị ứng.
Trong một số trường hợp, viêm kết mạc do dị ứng có thể cần được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt corticosteroid. Thuốc nhỏ mắt corticosteroid sẽ giúp giảm viêm, giúp cải thiện các triệu chứng của viêm kết mạc do dị ứng. Thuốc chỉ được kê đơn và sử dụng trong trường hợp viêm kết mạc do dị ứng nghiêm trọng.
Điều trị viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh do chấn thương
Thuốc nhỏ mắt kháng sinh có thể được sử dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc do chấn thương. Thuốc nhỏ mắt kháng sinh thường được sử dụng trong vòng 7 ngày. Cha mẹ cần rửa tay sạch sẽ trước khi nhỏ thuốc cho trẻ.
Trong một số trường hợp, viêm kết mạc do chấn thương có thể cần được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt kháng viêm. Thuốc nhỏ mắt kháng viêm sẽ giúp giảm viêm, giúp cải thiện các triệu chứng của viêm kết mạc do chấn thương.
Thuốc nhỏ mắt kháng viêm thường được sử dụng theo yêu cầu. Cha mẹ cần rửa tay sạch sẽ trước khi nhỏ thuốc cho trẻ.
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc tại nhà
Viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh là một tình trạng phổ biến có thể gây ra các triệu chứng như mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt, ngứa mắt, và ráy mắt. Có một số cách để chăm sóc và phòng ngừa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần rửa tay sạch sẽ, sử dụng khăn giấy riêng cho trẻ, và tránh cho trẻ chạm vào mắt của mình.
Rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào mắt của trẻ. Đây là điều quan trọng nhất mà cha mẹ có thể làm để ngăn ngừa lây nhiễm viêm kết mạc cho trẻ. Cha mẹ nên rửa tay bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây trước khi chạm vào mắt của trẻ.
Sử dụng khăn giấy riêng cho trẻ. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa lây nhiễm từ mắt này sang mắt kia. Cha mẹ nên sử dụng khăn giấy sạch và riêng biệt cho mỗi mắt của trẻ.
Tránh cho trẻ chạm vào mắt của mình. Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ không chạm vào mắt của mình. Nếu trẻ chạm vào mắt của mình, cha mẹ nên rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào mắt của trẻ.
Giữ cho trẻ ở nơi thoáng mát. Điều này sẽ giúp giảm viêm và ngứa. Cha mẹ nên giữ cho căn phòng của trẻ sạch sẽ, thoáng mát và không có khói bụi.
Cách phòng ngừa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh
Có một số cách để giúp ngăn ngừa viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
Cho trẻ bú sữa mẹ. Sữa mẹ có chứa các chất kháng khuẩn tự nhiên giúp bảo vệ mắt của trẻ. Cha mẹ nên cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.
Tiêm phòng cho mẹ bầu. Tiêm phòng cho mẹ bầu có thể giúp ngăn ngừa lây truyền các bệnh nhiễm trùng, chẳng hạn như lậu cầu và chlamydia, sang cho trẻ sơ sinh. Cha mẹ nên tiêm phòng cho mẹ bầu đầy đủ các loại vắc-xin cần thiết, bao gồm vắc-xin phòng lậu cầu, chlamydia và herpes simplex.
Rửa tay sạch sẽ trước khi tiếp xúc với trẻ. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa lây nhiễm từ người sang người. Cha mẹ, người chăm sóc và người thân trong gia đình nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây trước khi tiếp xúc với trẻ.
Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc. Khói thuốc có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm kết mạc. Cha mẹ nên tránh hút thuốc trong nhà và giữ cho trẻ tránh xa khói thuốc.
Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa này sẽ giúp bảo vệ mắt của trẻ và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Bên cạnh đó, cha mẹ cần lưu ý các triệu chứng của viêm kết mạc ở trẻ sơ sinh và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu nào. Điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng và giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.
