Phụ nữ Châu Âu gần như chẳng kiêng cữ gì sau khi “vượt cạn”, nhưng người Việt Nam nói chung có tập tục từ thời xưa là phải kiêng cho các sản phụ sau sinh nhiều lúc thái quá đã trở thành nỗi kinh hoàng của các bà mẹ trẻ.
Kiêng cữ sau sinh là nỗi ám ảnh của nhiều bà mẹ trẻ
Bi hài chuyện kiêng cữ
Về y học, việc kiêng cữ sau khi sinh cho sản phụ có nhiều chuyện phải bàn để xác định tính lợi hại.
Một số gia đình yêu cầu các sản phụ phải kiêng tắm, kiêng gió, kiêng nắng trong thời gian ở cữ. Thế vẫn chưa đủ, ngày nay các bà nội, bà ngoại còn bắt con kiêng cả đánh răng “Ông bà ta dạy rồi, bà đẻ trong tháng cữ không nên đánh răng vì dễ gây ra tình trạng buốt răng, ghê răng, rụng răng sớm sau này” – một bà nội chia sẻ kinh nghiệm với con dâu. Có người còn bắt con không được nói to, nói vọng không sau này nói nhịu. Điều này chưa thấy khoa học nào chứng minh cả. Nhiều bà còn bắt con trai phải ra ngủ riêng vì sợ khi vợ chồng gần gũi sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
Chị Hương bạn tôi chia sẻ: “Cứ đến tối là bà bắt chồng tôi xuống tầng dưới ngủ, được vài tuần con trai bà nhất quyết không đồng ý thì bà nhượng bộ lấy đệm bắt kê bên cạnh giường vợ ngủ riêng. Vợ chồng tôi thấy thế cũng có thể “giải quyết” được nên để giữ hòa khí chúng tôi vẫn chiều bà.
Việc giữ sức khỏe cho mẹ và bé sau sinh là có ý nghĩa nhân văn tuy nhiên phải kiêng sao cho có khoa học.
Kiêng dựa trên khoa học
Bác sĩ Hồng – Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, thực chất, nếu không quá yếu, mệt, sản phụ nên vận động nhẹ nhàng và khi khỏe lại có thể ra ngoài trời hít thở không khí trong lành. Các sản phụ cũng nên mặc phù hợp thời tiết, mùa đông mặc ấm, mùa hè thoáng mát. Chuyện kiêng tắm là hoàn toàn không cần thiết, thậm chí còn có thể gây hại. Bởi sinh xong, bộ phận sinh dục của phụ nữ luôn ẩm ướt, sữa cũng chảy ra, người nhiều còn ướt áo… vì thế, nếu không tắm, rửa sẽ rất mất vệ sinh, gây mùi khó chịu, tạo điều kiện cho vi trùng phát triển, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Theo bà, các bà mẹ trẻ cũng không cần quá kiêng khem trong ăn uống. Để mẹ khỏe và có nhiều sữa cho con, bạn có thể ăn đa dạng theo nhu cầu, sở thích, chỉ cần đảm bảo thực phẩm tươi, chế biến chín và giàu dưỡng chất. Tất nhiên, có một số thức ăn của mẹ có thể gây dị ứng cho con nên khi ăn đồ mới, bạn cần để ý hơn và nếu thấy bé đi ngoài có vấn đề thì nên hạn chế món đó.
“Việc phải nhắm mắt nhắm mũi để ăn cháo móng giò cho có nhiều sữa là không cần thiết. Thay vào đó, bà mẹ trẻ có thể uống một cốc sữa, ăn một vài miếng phomat cũng có giá trị không kém”,
Tuy nhiên thì sau sinh có một số thực phẩm cũng không nên sử dụng, nhưng cũng không vì thế mà “đoạn tuyệt” với các thực phẩm này, ví dụ thực phẩm lợi tiểu (rau cải, canh chua…).
Theo bác sĩ Hồng: “Không thiếu những trường hợp bà đẻ phải nhập viện trong tình trạng trầm cảm sau sinh do suốt thời gian ở cữ phải nằm trong nhà, luẩn quẩn bên con với 4 bức tường. “Những kiêng kỵ cữ trong dân gian cũng có ý nghĩa riêng vì trước kia người dân phải làm việc rất khổ cực do vậy khi sinh là lúc họ có chút tí thời gian để nghỉ ngơi nhưng đây không phải là hệ thống bài bản, không có cơ sở khoa học. Nhiều khi nó trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng với nhiều sản phụ trẻ “