Công nghệ nano được coi là một trong những công nghệ tiên tiến bậc nhất và có rất nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực, trong đó không thể không nhắc đến lĩnh vực y dược. Hiện nay trên thị trường có khá nhiều sản phẩm được quảng cáo là nano, tuy nhiên để phân biệt được đâu là sản phẩm nano thật – giả thì không phải ai cũng biết.
Nano hóa Dược liệu – Xu hướng phát triển của ngành Dược tương lai
Công nghệ nano đã và đang làm thay đổi thế giới, nó được ứng dụng trong mọi lĩnh vực đặc biệt là y học. Y học nano là dùng công nghệ mới để chữa trị và chăm sóc sức khỏe con người bằng kỹ thuật, bằng vật liệu nhỏ, cấu trúc nano, cấu trúc phân tử dựa trên sự hiểu biết của con người. Các nhà khoa học cho rằng nano chính là công nghệ của tương lai.
Hiện nay xu hướng chung của thế giới là quay trở lại với dược liệu tự nhiên. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến công nghệ nano kết hợp với dược liệu tự nhiên để tạo ra sản phẩm với hàm lượng hoạt chất lên đến 90-95%, thậm chí 99% mang lại hiệu quả sử dụng rất cao. Ưu điểm lớn nhất của công nghệ nano là chuyển hóa các hoạt chất thành dạng dễ hấp thu hơn mà không bị thay đổi cấu trúc, đảm bảo tính an toàn khi sử dụng.
Tại Việt Nam, việc ứng dụng công nghệ nano trong nghiên cứu, bào chế và sản xuất các sản phẩm có nguồn gốc từ dược liệu để hỗ trợ, phòng và điều trị hiện có tiềm năng lớn. Nếu biết tận dụng các thế mạnh như nguồn dược liệu sạch phong phú, có chuyên gia giỏi về công nghệ nano… ứng dụng nano có thể trở thành lĩnh vực mũi nhọn trong phát triển y dược học của Việt Nam.
Hiện nay, để khắc phục những nhược điểm của thuốc tây như tác dụng phụ, nhờn thuốc… trên thế giới đã có trào lưu quay trở lại với dược liệu tự nhiên, thuốc tự nhiên. Không ngoa khi nói rằng thời kỳ phục hưng của thảo dược đã bắt đầu. Như vậy, công nghệ nano được sử dụng để chế biến các thảo dược thiên nhiên kết hợp với công nghệ y học hiện đại giúp khắc phục được những nhược điểm của dược liệu trước đây như kém hòa tan, khó hấp thu, không tiện dùng,…
Cách lựa chọn một sản phẩm Nano tốt và cách phân biệt sản phẩm Nano thật – giả
Tiêu chuẩn để công nhận một sản phẩm có phải là nano hay không thì trước hết phải có bằng chứng khoa học, nguyên liệu tạo ra sản phẩm phải được đo kích thước hạt bằng kính hiển vi điện tử quét.
Thứ hai liên quan đến tỷ lệ hàm lượng hoạt chất phải được xác định trong kiểm nghiệm. Như vậy chắc chắn phải có ít nhất 2 tiêu chuẩn nêu trên.
Nếu muốn đưa ra thị trường thì phải được sự cấp phép của cơ quan nhà nước.
Phân biệt đâu là sản phẩm nano thật và đâu là sản phẩm nano không đạt chất lượng:
- Bằng mắt thường không thể phân biệt được mà phải gửi mẫu đến phòng thí nghiệm chuyên biệt.
- Kích thước nanomét phải soi bằng kính hiển vi. Một sản phẩm được gọi là sản phẩm nano khi có cấu trúc nano từ 0,1 đến 200 nanomet. Trong đó 1 hạt nano phải mang tải được hàm lượng hoạt chất tương đối, tức là càng cao càng tốt và nó phải có tính chất hóa lý thay đổi và tốt hơn tính chất hóa lý bình thường.
Do đó khi chọn sản phẩm nano, người tiêu dùng cần dựa trên chứng nhận, bằng chứng, kích thước hạt, hàm lượng hoạt chất sinh học có trong sản phẩm nano đó. Và phải chú ý xem nó có được cấp phép của cơ quan có thẩm quyền hay không. Chỉ khi đạt đủ tiêu chuẩn thì mới được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.
Ngoài ra, hạt nano có loại tan trong nước và loại tan trong dầu. Do đó không thể dùng dầu hay nước để phân biệt nano thật – giả như những lời đồn đại trước đây bởi nếu dùng loại nano tan trong dầu bỏ vào nước thấy nó không tan rồi kết luận đó không phải hạt nano là không đúng.
