Mục lục
Bệnh bạch cầu cấp là một bệnh ác tính của tế bào tiền thân tạo huyết. Tế bào ác tính mất khả nặng trưởng thành và biệt hóa. Những tế bào này tăng sinh một cách không kiểm soát được và rồi thay thế hoàn toàn các phần tử bình thường của tủy xương. Hãy cùng Benh.vn tìm hiểu các phương pháp điều trị bệnh bạch cầu cấp.
1. Mục đích điều trị
– Tiêu diệt đến mức cao nhất các tế bào ác tính để đạt được tình trạng lui bệnh hoàn toàn
– Tìm cách cản trở không cho các tế bào ác tính phát triển trở lại tránh tái phát
– Bảo vệ các tế bào lành
2. Nguyên tắc điều trị
– Điều trị bằng hóa chất, sử dụng phác đồ đủ mạnh, đa hóa trị liệu
– Điều trị chia theo nhiều giai đoạn: tấn công,củng cố, duy trì
– Phối hợp giữa đa hóa trị liệu và ghép tủy xương
– Có thể phối hợp các phương pháp khác: quang tuyến liệu pháp, miễn dịch liệu pháp… để điều trị
3. Tiêu chuẩn đạt lui bệnh hoàn toàn
– Số lượng bạch cầu trung tính> 1.5G/l
– Số lượng tiểu cầu > 100G/l
– Tủy có mật độ tế bào gần bình thường, tỷ lệ tế bào non trong tủy < 5%, đồng thời các tế bào dòng tủy trưởng thành và phát triển bình thường
4. Điều trị cụ thể
4.1. Điều trị đặc hiệu: Đa hóa trị liệu
*Tấn công :
– Leucemie dòng tủy; Phác đồ 7-3
+ Daunorubicin : 45-60 mg/m2 da, đường tĩnh mạch (TM), từ ngày 1 đến ngày 3
+ Cytarabin : 100-200 mg/m2 da, đường TM, hoặc DD, từ ngày 1 đến 7
Sau 1 tuần điều trị xét nghiệm lại nếu TB non trong tủy > 10% thì điều trị lại 1 đợt tấn công như trên
– Leucemi dòng lympho:
+ Vincristin: 1mg/m2 da/ ngày, dùng ngày 1, 8,15, 22, đường TM
+ Cyclophosphamide: 400 mg/m2 da/ ngày, ngày 1, 8 đường TM
+ Daunorubicin: 40 mg/m2 da/ ngày, ngày 1, 8 đường TM
+ Prednisolon: 60mg/m2 da/ ngày, ngày 1 đến 22, đường uống
Sau 2 tuần đến 1 tháng xét nghiệm lại nếu TB non trong tủy > 10% thì điều trị lại 1 đợt tấn công như trên
– Trong đợt tấn công có thể phối hợp với ATRA là 1 dẫn xuất của Vitamin A có tác dụng làm cho các tiền tủy bào tiếp tục biệt hóa, do đó làm cho kết quả điều trị lui bệnh cao hơn, lâu hơn, đặc biệt thể M3
*Củng cố:
– Khi đạt được lui bệnh là kết thúc giai đoạn tấn công, chuyển sang điều trị củng cố
– Thường vẫn dùng phác đồ tấn công nhưng giảm liều hoặc có thể phối hợp thuốc khác
– Điều trị củng cố 1 đến 3 đợt
*Duy trì:
– Có thể liên tục duy trì 1,2 loại thuốc
– Hoặc định kỳ tái tấn công bằng các phác đồ trên(3,6,12 tháng)
– Thời gian điều trị duy trì nhiều năm
Điều trị dự phòng thâm nhiễm hệ thần kinh trung ương của LXM cấp dòng lympho hoặc dòng tủy đặc biệt dòng mono (thậm chí ở cả giai đoạn lui bệnh)
– MTX 5- 10mg/ tuần x 6-12 tuần (uống, TB)
– Có thể phối hợp: Cytarabin 20mg/tuần tiêm nội tủy, tia xạ nền sọ: 18-24 Grays
Ghép tủy xương: Được tiến hành trong những trường hợp sau:
– Điều trị sau khi đạt lui bệnh hoàn toàn ( Giai đoạn lui bệnh đầu tiên)
– BN tái phát
– BN không đáp ứng với phác đồ thường
– Các thể tiên lượng xấu: LXM dòng lympho ở người lớn, LXM cấp dòng tủy
Các phương pháp:
Ghép tủy đồng loại: nguy cơ thải ghép cao
Ghép tủy tự thân: nguy cơ tái phát do còn sót tế bào ác tính
4.2. Điều trị triệu chứng
*Điều trị thiếu máu:
– Nâng cao chế độ dinh dưỡng, cung cấp đủ các chất cho tạo máu
– Truyền máu khi HC< 2T/l hoặc người bệnh có dấu hiệu suy tim, thiếu máu não
– Truyền khối hồng cầu, nếu thiếu máu và xuất huyêt nặng truyền máu tươi toàn phần
*Chống xuất huyết:
– Truyền khối tiểu cầu khi: xuất huyết nặng, hoặc TC < 10G/l
– Nếu không có khối TC có thể truyền máu tươi toàn phần
*Chống nhiễm khuẩn:
– Lí tưởng là bệnh nhân trong phòng vô trùng, sử dụng thức ăn nước uống vô trùng
– Kháng sinh: phổ rộng
– Dùng thuốc kích thích tăng trưởng bạch cầu hạt, mono, lympho: Leucomax 5mg/kg/ ngày x 3-4 ngày, TDD,
* Biện pháp điều trị hỗ trợ khác:
– Nâng cao thể trạng cho bệnh nhân
– Bổ sung Vitamin B1, B6, B12, Vit A, C
– Các chế phẩm kích thích tạo máu rút ngắn giai đoạn suy tủy xương trong điều trị hóa chất:
+ Leucomax 5mg/kg/ ngày x 3-4 ngày, TDD, kích thích tăng trưởng BC hạt, mono, lympho
+ Interleukin I: tác dụng tốt cho sinh máu nhất là TC: 10.000-30.000UI/ngàyx 14-72 ngày
+ Interleukin II: Hạn chế TB non trong tủy: 250.000UI/ngày x30 ngày, TDD
+ Interferol: Tác dụng lên dòng mono: Gamma 0.01-0.1mg/ mg/m2 da/ ngày x 3ngày/tuần; alpha: 3.000.000UI/ngày x 3 ngày/ tuần
Benh.vn
