Vitamin E là loại vitamin tan trong dầu cùng nhóm với vitamin A, D, K. Đây không phải tên gọi của 1 chất hóa học duy nhất mà là tên gọi chung của các chất hóa học có hoạt tính giống Vitamin E. Việc dùng Vitamin E bổ sung hàng ngày ngoài chế độ ăn là rất phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết dùng Vitamin E đúng cách để có hiệu quả tốt nhất, an toàn nhất.
Đôi nét về Vitamin E
Giống như những vitamin tan trong dầu khác, Vitamin E được hấp thu qua ruột cùng với các lipid khi ta dùng thức ăn. Vitamin tan trong dầu dự trữ ở gan, cung cấp cho cơ thể dần dần. Hoạt tính rõ rệt nhất của Vitamin E là tính chống oxy hóa, chống lão hóa, bảo vệ sự nguyên vẹn của tế bào.
Vitamin E có nhiều trong mầm hạt (mầm lúa mì, mầm hạt ngô, hạt hướng dương), trong rau diếp, đậu tương, dầu bông, các sản phẩm bột, sữa, thịt, trứng, cà rốt, cà chua…
Trong 8 dạng tocoferol của vitamin E thì dạng a tocoferol có tác dụng trong điều trị và chiếm lượng lớn trong các tổ chức, còn các dạng khác (g, b, d) tuy có trong thực phẩm song không dùng trong điều trị.
Sử dụng và bảo quản Vitamin E đúng cách
Cần giữ dung dịch vitamin E trong lọ đầy, thủy tinh màu vàng, để chỗ mát, tránh ánh sáng. Dạng có tác dụng điều trị 1mg dl tocoferol = 1UIa tocopheryl acetat.
Vitamin E có liên quan đến bảo quản và hấp thu vitamin A. Người ta dùng vitamin E để bảo quản caroten và vitamin A. Khi có mặt vitamin E thì sự hấp thu vitamin A qua ruột tăng. Vitamin E bảo vệ vitamin A khỏi bị biến hóa do Oxy hóa, làm cho nồng độ vitamin A trong tế bào tăng lên, đồng thời vitamin E cũng bảo vệ chống lại tác dụng do thừa vitamin A.
Nhu cầu vitamin E hằng ngày (liều RDA):trẻ dưới 3 tuổi: 3-6UI (đơn vị), nam trên 10 tuổi: 10UI, nữ trên 10 tuổi: 8UI, phụ nữ nang thai 10UI, phụ nữ đang cho con bú 11-12UI. Sữa người có đủ lượng vitamin E cho trẻ bú (cao gấp 5 lần sữa bò), vitamin E không bị phá hủy khi nấu nướng.
Vitamin E còn có tác dụng hợp đồng làm thuốc chống ôxy hóa phối hợp với caroten, vitamin C và selen nên sử dụng cùng nhau để có hiệu quả tốt nhất.
Trẻ em có thể sử dụng Vitamin E kết hợp Vitamin C và Omega 3 để tăng tối đa hiệu quả chống oxy hóa và bổ dưỡng phát triển não bộ, thị giác trẻ em.
Tùy theo bệnh như thiếu máu do tan máu, xơ tụy, tắc mật, hạ cholesterol máu, thầy thuốc sẽ chỉ định cho từng bệnh nhân liều dùng thích hợp.
Khi cơ thể không được bổ sung kịp thời sẽ gây thiếu vitamin E, biểu hiện rõ nhất về cơ và thần kinh, giảm phản xạ, dáng đi bất thường, liệt cơ mặt. Nguyên nhân thường do thức ăn bổ sung thiếu vitamin E, do cơ thể giảm hấp thu, xơ gan, tắc mật, cắt đoạn dạ dày, ruột.
Ngược lại, nếu dùng quá liều Vitamin E sẽ gây chứng thừa vitamin E (dùng liều cao trên 300UI/ngày kéo dài ngày liên tục) gây rối loạn tiêu hóa, đau đầu, rối loạn thị giác, nếu dùng liều cao hơn nữa sẽ ức chế sinh dục, tổn thương chức năng thận. Vì vậy, cũng không nên thấy Vitamin E tốt mà dùng kéo dài liên tục với liều cao, dễ gây bất lợi cho sức khỏe.