Gần đây các báo đồng loạt đưa tin về loại thuốc trị Cúm của Nhật Bản, Favipiravir (biệt dược là thuốc Avigan ), có khả năng điều trị virus Corona chủng mới. Và Nhật Bản sẵn sàng cung cấp miễn phí thuốc này cho các quốc gia cần thuốc để chống lại dịch bệnh COVID 19 nếu cần. Vậy thực sự loại thuốc này là gì? Có điều trị được COVID 19 không?
Favipiravir là thuốc gì?
Thuốc Favipiravir chống nhiều loại virus
Favipiravir, còn được gọi là T-705, có tên biệt dược là Avigan, một loại thuốc kháng virus phát triển bởi công ty Toyama Chemical (Tập đoàn Fujifilm) Nhật Bản với khả năng chống lại nhiều RNA virus. Giống như các thuốc kháng virus đang thử nghiệm khác (T-1105 và T-1106), thuốc này có hiệu quả chống lại virus Cúm, virus Tây Nile, virus sốt vàng da, virus tay-chân-miệng cũng như các chủng virus khác như flaviviruses, arenaviruses, bunyavirusese và alphaviruses. Hoạt tính kháng enterovirusese và virus Rift valley fever cũng đã được chứng minh.
Favipiravir có hiệu quả hạn chế trên Zika virus trong thử nghiệm trên động vật, nhưng kém hơn các thuốc kháng virus khác như MK-608. Thuốc có hiệu quả chống lại bệnh dại và đã được thử nghiệm trên một vài người nhiễm virus dại.
Thuốc Favipiravir đã được cấp phép tại Nhật Bản
Năm 2014, Nhật Bản cấp phép thuốc Favipiravir cho điều trị các chủng virus không đáp ứng với các thuốc điều trị virus hiện tại. Công ty Toyama Chemical bắt đầu hi vọng rằng thuốc Favipiravir có thể trở thành một thuốc điều trị cúm mới thay thế Tamiflu. Tuy nhiên, thử nghiệm trên động vật cho thấy độc tính của thuốc trên phôi thai, và do đó việc cấp phép sản xuất bị hoãn lại và việc sản xuất chỉ được cho phép trong những tình huống khẩn cấp của Nhật Bản.
Thuốc Favipiravir có được sử dụng điều trị COVID 19 không?
Thuốc Faipiravir chưa được chính thức thông qua chỉ định điều trị COVID 19
Tháng 3 năm 2015, FDA đã hoàn thành phase II nghiên cứu lâm sàng về độ an toàn và hiệu quả của thuốc Favipiravir trong điều trị Cúm.
Vào ngày 15 tháng 3 năm 2020, thuốc được Trung Quốc cấp phép có tên là Favilavir để điều trị Cúm. Favilavir được cấp phép để thử nghiệm lâm sàng điều trị COVID 19.
Vào ngày 22 tháng 3 năm 2020, Italia đã cho phép thuốc Favipiravir được thử sử dụng thử nghiệm để điều trị COVID 19 và bắt đầu tiến hành thử nghiệm ở 3 khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất bởi dịch bệnh COVID 19. Cơ quan dược phẩm Italia, tuy nhiên, đã nhắc nhở cộng đồng rằng các bằng chứng về hiệu quả của thuốc vẫn chỉ ở bước đầu tiên.
Ngày 29 tháng 3 năm 2020 chính quyền tổng thống Trump đã nói chuyện với Thủ tướng Nhật Bản, Shizo Abe, người gửi miễn phí cho nước Mỹ thuốc điều trị COVID 19.
Bằng chứng lâm sàng tác dụng của Favipiravir trên COVID 19
Vào tháng 2 năm 2020, Favipiravir được thử nghiệm nghiên cứu tại Trung Quốc cho biện pháp điều trị khẩn cấp COVID 19. Ngày 17 tháng 3 năm 2020, cơ quan chức năng Trung Quốc gợi ý rằng thuốc có thể có hiệu quả trong điều trị COVID 19 ở Vũ Hán và Thâm Quyến.
Nghiên cứu này tiến hành trên 80 bệnh nhân so sánh giữa việc sử dụng Favipiravir với cặp lopinavir/ritonavir cho thấy rằng thuốc giúp giảm lượng virus rõ rệt trong 4 ngày sử dụng thuốc, so với 11 ngày với nhóm chứng, và rằng 91.43% bệnh nhân có cải thiện khi chụp CT phổi mà không có tác dụng phụ. Điểm hạn chế trong nghiên cứu này là nó không phải thử nghiệm lâm sàng mù đôi ngẫu nhiên.
Như vậy, thuốc Favipiravir đã được cấp phép điều trị Cúm tại Nhật Bản với hi vọng có thể thay thế thuốc Tamiflu từ năm 2014. Tuy nhiên, các thử nghiệm lâm sàng tới thời điểm này cho thấy tác dụng phụ gây quái thai, gây xảy thai nên thuốc vẫn chưa được cấp phép sản xuất đại trà. Tuy nhiên, trước nguy cơ bệnh dịch COVID 19 hoành hành tại Nhật Bản thì chính phủ Nhật Bản đã cho phép đẩy nhanh quá trình nghiên cứu, sử dụng thuốc cho bệnh nhân nhiễm COVID 19, ưu tiên các bệnh nhân nặng. Thuốc cũng đã được Trung Quốc cấp phép làm thuốc điều trị cúm từ tháng 2 năm 2020. Các nước ảnh hưởng nặng của dịch COVID 19 như Italia cũng đang cho bệnh nhân nhiễm COVID 19 ở 3 khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề được sử dụng thử nghiệm thuốc này.
Xem thêm: Các thuốc điều trị COVID 19 đang được WHO thử nghiệm
