Tam thất là một trong những vị thuốc quý có rất nhiều tác dụng, mà tác dụng nào cũng đáng tin cậy cả. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường có nhiều loại khác nhau đều gọi là Tam thất, vậy chúng ta phải chọn như thế nào mới chính xác và tốt? Hãy cùng benh.vn tìm hiểu kỹ trong bài viết sau đây!
Mục lục
Theo Đông y, Tam thất có vị ngọt hơi đắng, tính ôn, có tác dụng hóa ứ, cầm máu, tiêu sưng, giảm đau. Theo Dược điển Việt Nam, tam thất dùng trị thổ huyết, băng huyết, rong kinh, sau khi đẻ huyết hôi không ra, ứ trệ đau bụng, kiết lỵ ra máu, lưu huyết, tan ứ huyết, sưng tấy, thiếu máu nặng, người mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, ít ngủ và rất nhiều các công dụng khác…
Cách chọn tam thất chuẩn
Chọn tam thất qua hình dáng, màu sắc
Củ Tam thất thường có hình giống như con ốc đá hay hình trụ, nhưng theo những người có kinh nghiệm thì củ nào giống ốc đá, màu xám xanh hơi đen hoại nâu, bóng sáng là tốt. Bên ngoài củ Tam thất thường có vết bám vàng ngang hay vết lõm và có cả những lằn dọc không liên tục. Đầu củ có nhiều mấu. Đó là dấu vết của thân cây hàng năm chết đi để lại. Cây càng nhiều mấu thì tuổi càng nhiều là vậy.
Chọn tam thất qua độ chắc của thịt và ruột củ
Thịt củ Tam thất chắc, khó có thể bẻ bằng tay. Nếu dùng vật nặng đập vỡ thì vỏ và lõi thường tách rời nhau. Mặt cắt cũ có màu xám hơi xanh hoặc vàng đất hoại xám trắng. Củ Tam thất nào có ruột màu xám xanh, mịn chắc không có vết nứt xốp là tốt nhất. Các phiến Tam thất có màu xám xanh hay xám nâu, mịn chắc không nứt là tốt.
- Củ Tam thất loại tốt là 6 – 8 củ /lạng, loại trung bình là 9 – 15 củ/lạng, loại > 19 củ/lạng là loại kém hơn.
- Loại cứng như đá, lòng màu xanh nhạt ngả vàng tốt hơn loại cắn được.
- Loại nhiều xoắn (Lâu năm tốt hơn loại ít vòng vèo trên thân.
- Loại Tam thất dùng dao thái thành lát được là Tam thất dỏm, đừng mua.
- Không nhầm với củ Nga truật (Curcuma zedoaria Roscoe Họ Gừng) thường làm Tam thất giả và cũng đừng nhầm với Thổ tam thất (Gynura sgetum (Lour) Merr, Họ Cúc), củ to hơn, da ngoài vàng xám, ít đắng.
Cách chế biến tam thất
Tam thất sau khi được mua về có cả củ và rễ.
- Rửa tam thất thật sạch (Bạn có thể mang ra hàng rửa xe thuê rửa vì áp lực nước của vòi nước này mới có thể làm sạch và đánh bay các lớp đất trên củ tam thất)
- Cắt bỏ rễ
- Phơi khô dưới trời nắng to hoặc mang vào lò bánh mỳ thuê sấy
Lưu ý khi chế biến Tam thất
Rửa Tam thất nhanh để tránh nước ngấm sâu vào củ, phơi khô thật nỏ, nên nhằm những ngày nắng to để phơi tam thất sẽ nhanh khô hơn, tránh những ngày ẩm ướt nếu ở chỗ bạn không có lò sấy. Dùng Tam thất bắc tốt hơn tam thất nam
Cách sử dụng tam thất
Liều lượng khuyên dùng: uống từ 4 đến 5g mỗi ngày; theo tài liệu nước ngoài lại ghi uống từ 6 – 10 g mỗi ngày và thường được dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc dạng bột. Một số người đã bị rộp niêm mạc miệng khi nhai tam thất sống vì vậy để an toàn chúng ta nên lấy bột sống uống bằng thìa nhỏ chiêu với nước lọc nguội hoặc dùng dạng thái lát hấp trong nồi cơm rồi uống nước hoặc nhai cả bã.
Lưu ý: Trong thời gian dùng tam thất để cầm máu, bệnh nhân không được sử dụng gừng, tỏi và các chế phẩm có gừng, tỏi.
Xem thêm: Công dụng tuyệt vời của Tam thất
