Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều tại gan (trên 5% trọng lượng gan). Bệnh thường không có biểu hiện ra ngoài. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường chỉ phát hiện ra khi tình cờ kiểm tra một bệnh khác. Thăm khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để biết mình có bị gan nhiễm mỡ hay không. Mặc dù vậy, benh.vn sẽ hướng dẫn bạn cách để phát hiện mình bị gan nhiễm mỡ hay không qua một số cây hỏi.
Mục lục
Sơ lược gan nhiễm mỡ và nguyên nhân
Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích lũy mỡ trong gan. Đây không phải bệnh lý nguy hiểm tới tính mạng nhưng nếu không điều trị sớm thì có thể ảnh hưởng rất nhiều tới lối sống và gây ra các bệnh lý khác trong cơ thể.
Sơ lược về gan nhiễm mỡ
Gan là một cơ quan nằm ở phần trên của khoang bụng, bên dưới lồng ngực. Gan có nhiều chức năng quan trọng đối với cơ thể. Nhìn chung, những chức năng chính của gan bao gồm: giải độc máu, tổng hợp các chất giúp đông máu, albumin và nhiều loại protein quan trọng, chuyển hóa (xử lý) thuốc và các chất dinh dưỡng, đào thải các chất cặn bã của các tế bào, dự trữ vitamin, chất béo, cholesterol và mật, tiết ra glucose (khi đói). Bệnh gan nhiễm mỡ (NAFLD) là một nhóm các bệnh về gan thường ảnh hưởng tới những người không uống hoặc uống ít bia rượu. Như tên gọi, bệnh gan nhiễm mỡ cho biết tình trạng tích tụ mỡ tại các tế bào gan. Gan nhiễm mỡ phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là các nước phương Tây. Tại Mỹ, gan nhiễm mỡ là bệnh mãn tính về gan phổ biến nhất, ảnh hưởng tới ¼ dân số nước này. Gan nhiễm mỡ kèm viêm (NASH) là một dạng gan nhiễm mỡ nghiêm trọng liên quan đến viêm. Bệnh thường tiến triển thành xơ gan và suy gan. Tổn thương do bệnh tương tự như các tổn thương gây ra bởi việc lạm dụng đồ uống có cồn.
Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ
Các chuyên gia hiện chưa lý giải được tại sao một số người lại bị tích tụ mỡ ở gan trong khi số khác thì không. Tương tự thế, nguyên nhân cho việc gan nhiễm mỡ liên quan tới viêm thường tiến triển thành xơ gan cũng chưa được giải thích. Nhưng điểm chung của gan nhiễm mỡ đơn thuần và gan nhiễm mỡ không do rượu đều xuất phát từ:
Thừa cân hoặc béo phì
Tình trạng kháng insulin
Đường huyết cao
Chỉ số chất béo trong máu cao, đặc biệt là chất béo trung tính
Mắc nhiều bệnh nền cũng dẫn đến sự tích tụ của mỡ tại gan. Đối một số người, điều này tương tự như sự tích tụ các độc tố ở các tế bào gan gây viêm gan và gan nhiễm mỡ không do rượu dẫn đến sự hình thành các mô xơ ở gan. Hàm lượng chất béo như cholesterol và các chất béo trung tính trong máu cao cũng góp phần làm tăng nguy cơ gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Các chuyên gia cho rằng, lượng chất béo trung tính được đánh giá là cao khi vượt mức 150-199 mg/dL. Những nguyên nhân dẫn tới gan nhiễm mỡ ít gặp hơn bao gồm bệnh viêm gan C, giảm cân quá nhanh, một số loại thuốc như diltiazem và glucocorticoid, uống quá nhiều bia rượu (thường dẫn tới gan nhiễm mỡ do rượu). Gan làm nhiệm vụ tiêu hóa rượu và loại bỏ nó ra khỏi cơ thể, quá trình này thường sản sinh ra các loại độc tố có hại gây tổn thương các tế bào gan dẫn tới viêm gan.
Dấu hiệu sớm của bệnh gan nhiễm mỡ
Gan là một bộ phận quan trọng đảm nhận nhiều chức năng trong cơ thể, bao gồm tổng hợp protein và các chất giúp đông máu, tạo ra các chất béo trung tính và cholesterol, tổng hợp glycogen và tiết mật. Gan đồng thời là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể. Bệnh gan nhiễm mỡ thường gây ra rất ít hoặc không biểu hiện các triệu chứng ra bên ngoài, nhưng bệnh nhân có thể cảm thấy mệt hoặc khó chịu ở bên phải bụng trên. Những người bị gan nhiễm mỡ có các biến chứng như xơ gan thường có những dấu hiệu như dưới đây: Chán ăn; Sụt cân; Yếu mệt; Mệt mỏi; Chảy máu; Mẩn ngứa; Vàng mắt, vàng da; Giãn tĩnh mạch; Đau bụng; Chướng bụng; Phù chân; Vú căng ở nam giới; Mê sảng.
Khi nghi ngờ các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ như đau bụng kéo dài, mệt mỏi, chán ăn, phù chân bệnh nhân nên đi khám để được kiểm tra kịp thời. Càng kéo dài thời gian khiến cho bệnh nghiêm trọng hơn và khó chữa hơn. Đồng thời phát sinh thêm nhiều chi phí điều trị khác. Cần tuân thủ theo liệu trình điều trị để ngăn bệnh tái phát lại. Ăn uống lành mạnh, không uống rượu bia hay ăn các loại thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo, dầu mỡ, đồng thời bổ sung các loại trái cây, rau củ vào chế độ ăn hằng ngày. Không tự ý sử dụng các loại thuốc điều trị gan nhiễm mỡ tự mua ngoài hiệu thuốc để tránh gặp phải các tác dụng phụ nguy hiểm và luôn duy trì một cân nặng lý tưởng.
