Nguyên nhân của chứng bệnh trầm cảm hiện nay chưa biết rõ, nhưng có thể là do tương tác giữa những cơ chế về mặt tâm lí và sinh hóa học. Các triệu chứng bệnh biểu hiện qụa biến đổi về nồng độ của những chất trung gian thần kinh trung ương, mặc dù cũng chưa biết chăc đó là nguyên nhân của chứng rối loạn này. Tuy vậy, chính ở trạng thái ấy mà các thuốc chống trầm cảm thông dụng trên lâm sàng phát huy tác dụng.
Các loại thuốc chống trầm cảm
Có nhiều cách tiếp cận trong điều trị chứng trầm cảm tùy theo mức độ nặng nhẹ và những nguy cơ đối vói bệnh nhân. Cách thông thường điều trị là dùng một thuốc chống trầm cảm.
Cách lựa chọn thuốc chống trầm cảm: các thuốc chống trầm cảm có cấu trúc ba vòng từ lâu đã được sử dụng thay cho các thuốc ức chế MAO vì lí do tương tác thuốc và chế độ ăn ít hạn chế hơn.
Tuy nhiên, với các thuốc cổ điển như amitryptilin, phạm vi sử dụng có phần bị thu hẹp vì tác dụng phụ và do độc tính với tim, dễ gây nguy cơ tử vong vì sử dụng quá liều với ý định tự sát. Vài thuốc tìm ra sau đó như lofepramin và mianserin có độc tính với tim ít hơn. Tiếp đó, các thuốc ức chế chọn lọc sự giữ trở lại serotonin như tluoxetin được sử dụng vì độ an toàn cao hơn.
Gần đây, các thuốc ức chế sự giữ trở lại noradrenalin và serotonin như venlafaxin đã được chỉ định, cũng như các thuốc ức chế thuận nghịch monoamin oxidase tip A như moclobemid. Và mới đây nữa, các thuốc có đặc điểm sinh hóa học hơi khác biệt với các thuốc cổ điển đã được đưa vào điều trị chứng trầm cảm như nefazodon mirtazapin và reboxetin.
Lựa chọn thuốc chống trầm cảm hợp lý
Mặc dầu vậy, thuốc chống trầm cảm lựa chọn đầu tiên vẫn là các thuốc với cấu trúc ba vòng và các thầy thuốc chuyên khoa tâm thần cũng đã có nhiều kinh nghiệm sử dụng các thuốc này. Các dẫn chất ba vòng với tác dụng an thần thì thích hợp hơn cho các bệnh nhân bị kích động và lo âu, còn các dẫn chất ít an thần hơn lại dùng cho những bệnh nhân vô cảm.
Để giảm tác dụng phụ đến tim, có thể cho dùng các thuốc ức chế chọn lọc sự giữ trở lại serotonin, tuy nhiên các thuốc này dễ gây ra tác dụng phụ ở đường tiêu hóa như buồn nôn hoặc nôn và khi mới sử dụng dễ bị rối loạn giấc ngủ.
Nếu bệnh nhân không đáp ứng với các thuốc kể trên, có thể dùng thay bằng một thuốc khác như Lithium, nhất là các thể có triệu chứng hưng cảm. Ngoài ra, có thể dùng trong một số trường hợp để kích thích thần kinh trung ương như liothyronin hoặc methylphenidat. Cũng có khi dùng flupenthixol với liều thấp hơn liều điều trị chứhg loạn tâm thần. Còn ở Đức, y học cổ truyền đã dùng rộng rãi dược thảo Hypericum períocasum.
Chứng trầm cảm ở trẻ em và thanh thiếu niên: thường bắt đầu bằng các biện pháp tâm lí- xã hội và tâm lí-trị liệu và nếu sau 4-6 tuần không có cải thiện gì thì mới nên dùng thuốc (nên chọn một loại ức chế giữ trở lại noradrenalin và serotonin hoặc lofepramin vì độc tính thấp nếu dùng quá liều.
Benh.vn
