“Tuổi dậy thì” là thời điểm thay đổi tâm sinh lí cực kỳ quan trọng mà cha, mẹ cần quan tâm, chú ý đến con nhiều hơn. Đặc biệt ở bé gái, biểu hiện thường gặp là có hành kinh. Khi bắt đầu có kinh, chứng tỏ con đã “lớn” và phát triển sinh lý bình thường. Tuy nhiên, cha mẹ không vì thế mà lơ là với những hiện tượng bất thường như: hành kinh muộn, rong kinh, vô kinh… vì đây là nguyên nhân ẩn chứa nhiều bệnh tật. Vậy, cha mẹ cần lưu ý những biểu hiện bất thường gì ở con gái? Hướng xử lý, điều trị bệnh ra sao? Benh.vn sẽ giúp các ông bố, bà mẹ tìm hiểu vấn đề này.
Mục lục
Tuổi dậy thì ở con gái từ 13 đến 15 tuổi (Ảnh minh họa)
1. Hành kinh muộn
Tuổi có kinh bình thường: từ 13 đến 15 tuổi (có trường hợp bé gái có hành kinh từ tuổi 12)
Tuổi có kinh muộn: những trường hợp trên 16 tuổi mới hành kinh lần đầu.
Nguyên nhân:
– Do buồng trứng kém phát triển hoặc phát triển muộn.
– Do cơ thể thiếu dinh dưỡng hoặc bệnh tật.
Điều trị:
– Trong độ tuổi từ 13 đến 15, nếu thấy con vẫn chưa có kinh, cha mẹ cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho con để con phát triển toàn diện về thể chất (con quá gầy yếu).
– 18 tuổi nếu con vẫn chưa có kinh, cần đưa con đi khám tại các chuyên khoa y tế xem nguyên nhân do đâu để có hướng điều trị phù hợp.
2. Rong kinh
Thời gian kinh nguyệt của người bình thường: từ 3 đến 5 ngày.
Thời gian kinh nguyệt bất bình thường (rong kinh): kéo dài trên 7 ngày
Triệu chứng:
– Hành kinh ra nhiều.
– Da xanh xao, thiếu máu, mệt mỏi.
Điều trị:
– Thời gian kinh nguyệt, hạn chế làm những việc nặng, đặc biệt mang vác, xách nặng….để tránh rong kinh.
– Tránh suy nghĩ nhiều, vì stress cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến lượng kinh trong thời gian kinh nguyệt.
Rong kinh (Ảnh minh họa)
Nguy cơ do rong kinh
– Ra huyết kéo dài tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm đường sinh dục.
– Viêm nhiễm lan tỏa lên hai vòi trứng, làm hẹp hoặc tắc hai vòi trứng, gây chửa ngoài tử cung hoặc vô sinh.
– Rong kinh cũng có thể gây rối loạn phóng noãn (rụng trứng) – một nguyên nhân gây vô sinh.
Lưu ý: Rong kinh rất dễ dẫn đến vô sinh, vì vậy, cần điều trị sớm căn bệnh này.
3. Vô kinh
Con gái quá 18 tuổi mà vẫn chưa có hành kinh gọi là vô kinh.
Nguyên nhân:
– Do rối loạn nội tiết của trục dưới đồi tuyến yên và buồng trứng với biểu hiện: vú bé, không có lông mu, lông nách, âm hộ nhỏ.
– Do rối loạn nhiễm sắc thể giới tính.
– Do sự bất thường ở bộ phận sinh dục (không phát triển một phần hoặc hoàn toàn).
– Cơ quan sinh dục không phát triển hoàn toàn (không có tử cung hoặc buồng trứng), bệnh nhân sẽ thực sự bị vô kinh.
Điều trị:
Tất cả các trường hợp vô kinh đều phải được thăm khám và điều trị tại các cơ sở chuyên khoa y tế.
Rối loạn nhiễm sắc thể giới tính gây vô kinh (Ảnh minh họa)
4. Bế kinh
Nguyên nhân
– Do cơ quan sinh dục không phát triển một phần.
– Bệnh nhân vẫn có hành kinh nhưng huyết dịch bị ứ lại, không chảy ra ngoài và gọi là bế kinh.
Các triệu chứng bế kinh
– Đến tuổi dậy thì, bệnh nhân bị đau bụng vùng dưới đều đặn hằng tháng, mỗi lần 3-4 ngày, sau đó trở lại bình thường.
– Những tháng sau, đau tăng hơn trước 5-6 lần, sau đó xuất hiện một khối trên xương mu khiến bệnh nhân đau đớn quằn quại.
– Bệnh nhân thấy nặng, căng tức ở âm hộ. Khi vén 2 môi bé sẽ thấy màng trinh bị huyết kinh làm giãn căng và có màu tím.
Các triệu chứng bất thường kinh nguyệt là nguyên nhân gây vô sinh (Ảnh minh họa)
5. Các trường hợp bế kinh và cách điều trị
Bế kinh do màng trinh không thủng
Cách điều trị:
Rạch thủng màng trinh thì huyết kinh sẽ thoát ra ngoài.
Bế kinh do khiếm khuyết ở âm đạo
Do âm đạo có vách ngăn ngang hoặc không phát triển ở đoạn dưới nên huyết kinh không chảy ra ngoài được.
Cách điều trị:
Cắt vách ngăn hoặc mổ tạo hình phần âm đạo không phát triển.
Bế kinh do không có âm đạo
Do hệ thống sinh dục chỉ có tử cung và buồng trứng mà không có âm đạo nên huyết kinh bị đọng lại trong tử cung và tràn lên vòi tử cung.
Cách điều trị:
Những trường hợp bế kinh do không có âm đạo rất khó điều trị, phải phẫu thuật tạo hình âm đạo.
Nguy cơ từ bế kinh
– Huyết kinh không thoát ra được sẽ làm căng phồng tử cung rồi tràn lên vòi trứng, gây căng giãn.
– Lâu ngày, niêm mạc ở 2 cơ quan này bị phá hủy, vòi trứng có thể vỡ ra do căng giãn quá mức, khiến bệnh nhân không thể có thai.
– Ngoài ra, sự ứ đọng huyết kinh còn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm tử cung, vòi trứng sau đó vỡ ra gây viêm ổ bụng.
6. Lời kết
Để hạn chế tác hại do các chứng bệnh bất thường kinh nguyệt gây nên, khi thấy con gái ở tuổi 13-16 mà chưa hành kinh, hoặc đau bụng hàng tháng mà không có kinh….gia đình nên đưa các em đến cơ sở y tế để thăm khám.
Nếu con bị rong kinh kéo dài, bố mẹ đưa con đến ngay các cơ sở chuyên khoa để điều trị sớm, đề phòng rối loạn phóng noãn dẫn đến vô sinh.
Benh.vn