Khi bị bỏng, việc tự sơ cứu là rất cần thiết. Nhiều trường hợp do xử lý sai nên đã để lại những hậu quả đáng tiếc. Sau đây là một vài sai lầm người sơ cứu thường mắc phải.
Mục lục
- 1 Dùng kem đánh răng
- 2 Băng vết thương quá chặt
- 3 Dùng nước đá để làm mát vết bỏng hoặc ngâm toàn bộ cơ thể vào trong nước.
- 4 Bóc da hoặc mảnh quần bị cháy đã được làm mát
- 5 Sờ mó vào vết bỏng
- 6 Không dùng nước vô trùng, khi sơ cứu động trạm nhiều đến vết bỏng:
- 7 Dùng mỡ trăn hoặc dầu cá bôi vào vết bỏng
- 8 Bôi dầu mỡ, dung dịch cồn ngay cả kem kháng sinh vào vết bỏng.
- 9 Chọc phá các túi phỏng nước
- 10 Dùng các đồ không vô trùng phủ lên vết bỏng
- 11 Bôi lòng đỏ trứng gà
Sai lầm nên tránh khi sơ cứu bệnh nhân bỏng
Dùng kem đánh răng
Nhiều người khi bị bỏng bôi kem đánh răng lên vết thương. Họ quan niệm kem đánh răng sẽ làm dịu vết thương. Song, thực chất kem đánh răng có chất kiềm nhẹ, khi bôi lên vết bỏng sẽ làm tăng đau đớn.
Trong trường hợp bỏng axít, người ta dùng kem đánh răng để rửa và trung hoà axít còn dư lại. Khi bị bỏng axít, bạn phải hoà loãng nồng độ axít còn lại trên da bằng cách ngâm ngay vào nước lạnh. Sau đó, trung hoà axít còn dư trên da bằng xà phòng hoặc kem đánh răng, bằng cách xoa nhẹ xà phòng hoặc kem đánh răng cho sủi bọt và ngấm sâu vào da rồi rửa sạch.
Băng vết thương quá chặt
Chỉ được dùng băng co giãn băng lỏng vào chỗ bỏng vì vết bỏng sẽ còn phải phù nề, sưng tấy. Băng lỏng để băng không áp quá chặt vào vết thương. Trước khi băng nên đệm một lớp bông thấm nước lên trên gạc hoặc vải phủ vết bỏng vì vết bỏng sẽ chảy rất nhiều dịch
Dùng nước đá để làm mát vết bỏng hoặc ngâm toàn bộ cơ thể vào trong nước.
Bóc da hoặc mảnh quần bị cháy đã được làm mát
Sờ mó vào vết bỏng
Không dùng nước vô trùng, khi sơ cứu động trạm nhiều đến vết bỏng:
Bản thân vết bỏng là vô khuẩn. Do vậy khi cấp cứu bỏng phải rất thận trọng để tránh vết bỏng bị nhiễm bẩn. Dùng nước nước sạch hoặc tốt nhất là dùng nước ã được đun sôi để dội vào vết bỏng. Người cấp cứu phải rửa tay sạch và tránh động chạm vào vết bỏng
Dùng mỡ trăn hoặc dầu cá bôi vào vết bỏng
Nhiều lọ mỡ trăn không được tiệt trùng nên hầu hết bị ôi thiu do nhiễm vi sinh vật. Do đó, vết bỏng bị nhiễm khuẩn rất nhanh. Còn dầu cá có mùi tanh, khi bôi lên sẽ bị hôi tanh và gọi ruồi đến.
Thực ra mỡ trăn và dầu cá đều có thể chữa bỏng nhưng phải dùng đúng lúc.
Chất Vitamin A trong dầu cá và mỡ trăn có tác dụng kích thích sự tái tạo tế bào biểu mô. Vì vậy, người ta thường sử dụng kết hợp với các thuốc khác tạo thành hợp chất có tác dụng như mỡ, kem.
Thuốc chỉ định cho những trường hợp bị bỏng sâu, dùng vào tuần lễ thứ ba sau khi bỏng. Không dùng mỡ trăn và dầu cá vào việc sơ cứu.
Bôi dầu mỡ, dung dịch cồn ngay cả kem kháng sinh vào vết bỏng.
Chọc phá các túi phỏng nước
Dùng các đồ không vô trùng phủ lên vết bỏng
Bôi lòng đỏ trứng gà
Lòng đỏ trứng gà là môi trường rất tốt cho vi khuẩn phát triển. Khi bôi lòng đỏ trứng, vết bỏng rất nhanh bị nhiễm khuẩn, có thể chuyển thành nhiễm nặng và nguy hiểm.
Một số nơi còn dùng các biện pháp sơ cứu lạc hậu, nguy hiểm như bôi nước mắm, bôi tương, nước tiểu, vắt nước củ chuối, củ ráy lên vết thương.
Phương pháp hiệu quả nhất khi bị bỏng là ngâm ngay vết bỏng vào nước sạch mát càng sớm càng tốt.
Bác sĩ Trần Việt Hùng – BV Bạch Mai