Cồn khô là một loại chất đốt không gây nổ như đun nấu bằng gas, rất tiện lợi, có thể đem đi xa, phù hợp cho những buổi dã ngoại ngoài trời nhưng nếu không dùng đúng cách vẫn có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng.
Mục lục
Vậy những nguy hiểm khi sử dụng cồn khô là gì? Khi sử dụng cồn khô cần lưu ý những gì hãy cùng Benh.vn tìm hiểu.
Tìm hiểu về cồn khô
– Cồn khô là một loại chất đốt được sản xuất từ rượu etylic và các phụ gia khác
– Cồn khô hay cồn thạch được sản xuất từ rượu etylic và các phụ gia khác. Nếu làm đúng như công thức này, còn khô thực sự là một chất đốt hữu dụng và an toàn.
– Tuy nhiên trên thị trường trong cồn khô còn pha lẫn cả rượu metylic, một loại rượu cực độc đối với cơ thể.
Phân loại cồn khô
- Có hai loại cồn khô là ethanol và methanol.
- Cả hai loại cồn này đều có thể sử dụng cho bếp cồn để nấu hay làm nóng thức ăn ngay tại bàn.
- Nhìn bên ngoài chúng có màu trắng đục, được xắt thành từng viên, đóng gói như nhau rất khó phân biệt. Nhưng khi sử dụng nhìn vào ngọn lửa, mùi bốc ra từ bếp cồn có thể phân biệt được hai loại cồn này.
Ethanol
- Cồn ethanol là loại cồn sinh học, làm từ thực vật hoặc lên men nên nó an toàn cho người sử dụng..
- Ethanol được biết đến như 1 thành phần để pha vào xăng, tạo thành xăng sinh học, đã được sử dụng nhiều năm và ở nhiều nước trên thế giới.
- Cồn ethanol cháy cho ngọn lửa màu vàng, không khét, không hăng, khi cháy hết dưới đáy bếp có nhiều nước.
Methanol
Cồn methanol là loại cồn công nghiệp, độc hại, cháy cho ngọn lửa màu xanh, có mùi hăng
- Methanol là loại cồn công nghiệp nếu cháy không hết sinh ra một số hóa chất độc hại như focmandehit.
- Methanol là một chất cực độc cho con người nếu hít phải hoặc tiếp xúc với da. Đặc biệt, do ăn mòn kim loại và gây biến đổi gioăng trong hệ thống phun xăng là nguyên nhân chính dẫn đến các nhà sản xuất ô tô không chấp việc sử dụng Methanol trong xăng ở bất kỳ tỷ lệ nào.
- Cồn methanol cháy cho ngọn lửa màu xanh, có mùi hăng, ít nước. Ngọn lửa của cồn methanol đôi khi còn có khói màu đen do trong đó có pha thêm chất phụ gia bắt cháy. Khi cháy cồn ethanol tỏa lượng nhiệt 71C, cao hơn methanol là 41C.
Những nguy hiểm khi sử dụng cồn khô
- Methanol dùng để pha vào rượu chỉ độc khi người ta uống trực tiếp vào cơ thể. Còn với cồn khô methanol chỉ cần hít phải hơi cồn bốc lên khi cháy cũng có thể gây ra ngộ độc.
- Tiến sĩ Phạm Thành Quân, Trưởng khoa Kỹ thuật hóa học, ĐH Bách khoa TP HCM, cảnh báo: nếu ta hít phải khí phát ra khi cồn methanol cháy thì lập tức sẽ bị choáng váng, rát mũi, tổn thương đến niêm mạc.
- Nguy hiểm hơn nếu hít vào phổi, ngấm vào máu sẽ gây ra hiện tượng choáng và bất tỉnh do thiếu oxy. Còn nếu khí đó bay vào mắt sẽ có cảm giác cay mắt, tổn thương giác mạc.
- Do phân tử lượng của cồn methanol rất nhỏ nên nó dễ dàng thẩm thấu vào da và gây ra hiện tượng dị ứng, ngứa.
- Cồn methanol tinh chất có giá bán cao hơn rất nhiều so với cồn ethanol và an toàn với người sử dụng. Tuy nhiên hiện nay cồn methanol dùng làm cồn khô trên thị trường đều là cồn công nghiệp không phải cồn tinh chất. Trong đó còn lẫn nhiều tạp chất cực độc mà khi cháy nó thải ra môi trường xung quanh, những người ngồi gần sẽ hít phải.
Lưu ý khi lựa chọn cồn khô
- Khi chọn mua cồn khô, cần chọn loại có dán nhãn mác rõ ràng, kiểm tra thành phần xem là ethanol hay methanol: nếu là cồn ethanol sẽ cho ngọn lửa màu vàng, không hăng; còn cồn methanol cháy cho ngọn lửa xanh, nhiều mùi hăng, khét…
- Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng khi dùng bếp cồn tuyệt đối không được sử dụng cồn khô methanol. Không thể phủ nhận được lợi ích về mặt kinh tế, tính an toàn của bếp cồn. Nhưng bạn đọc nên chọn loại cồn có bao bì nhãn mác rõ ràng, ghi rõ nguồn gốc xuất xứ, thành phần. Nếu thấy cồn có mùi hăng thì tuyệt đối không được sử dụng.
Lưu ý khi lựa chọn bếp cồn
Nên chọn loại bếp cồn có cần gạt và ngăn kéo để có thể tắt bếp dễ dàng giúp an toàn và tiết kiệm cồn
Bếp cồn trên thị trường hiện nay có hai loại chất liệu: inox và nhôm. Tùy vào mức độ sử dụng của mỗi gia đình mà chọn lựa chất liệu bếp cho phù hợp.
Thông thường, bếp nhôm sẽ nhẹ hơn bếp inox nhưng không đẹp và bền bằng. Tuy nhiên, hãy nhớ là bếp cồn luôn gọn và nhẹ hơn bếp gas mini vì không cần chỗ để lắp bình gas.
Ngoài ra, bếp cồn còn được chia làm nhiều loại tùy theo thiết kế:
- Loại không có ngăn kéo: Cồn được đặt vào qua khoảng trống hình vuông hoặc tròn ngay giữa bếp. Mỗi khi cho thêm cồn, phải nhấc vỉ nướng lên hoặc nồi niêu để đặt cồn vào, khá bất tiện và nguy hiểm vì có thể gây bỏng cho người sử dụng.
- Loại có ngăn kéo: Loại bếp này được thiết kế ngăn kéo để có thể kéo ra kéo vào mỗi khi thêm cồn.
- Loại không có cần gạt điều chỉnh: Loại không có cần gạt điều chỉnh thường là loại không có ngăn kéo để thay cồn. Loại này không thể điều chỉnh mức lửa to, nhỏ theo ý muốn. Mặc dù giá thành rẻ hơn nhưng khá bất tiện.
- Loại có cần gạt điều chỉnh: Được thiết kế cần gạt ở bên hông bếp để người dùng có thể điều chỉnh mức lửa to, nhỏ khác nhau theo ý muốn hoặc gạt lửa tắt bếp. Loại này được nhiều người lựa chọn bởi tính an toàn và tiện lợi.
Nếu gia đình có trẻ nhỏ hoặc ít người, nên chọn loại bếp có cần gạt và ngăn kéo. Loại này có thể tắt bếp dễ dàng, không chỉ an toàn mà còn phù hợp khi nấu nướng món cần ít nhiệt, giúp tiết kiệm cồn.
Cách sử dụng bếp cồn an toàn
Khi bỏ cồn vào bếp nên dùng kẹp gắp cồn, tuyệt đối không sử dụng bằng tay
- Nên mua loại bếp có chất lượng tốt.
- Khi bỏ cồn vào bếp nên dùng kẹp gắp cục cồn, không sử dụng bằng tay, nhất là khi bếp vẫn đang cháy.
- Trong quá trình sử dụng, nên chọn ngồi xa bếp lửa, tránh không tiếp xúc với khói thoát ra từ bếp
- Khi mồi lửa lại cũng phải hết sức cẩn trọng, nên dùng giấy hoặc thanh củi nhỏ, tuyệt đối không dùng quẹt gas vì dễ gây phỏng, cháy nổ
- Nếu có điều kiện, nên dùng cồn khô thay cho cồn nước vì sử dụng cồn nước cồn sẽ dễ dàng dây ra xung quanh hoặc tay người bật bếp, khi châm lửa nơi nào có cồn lửa sẽ bén theo tới đó gây cháy diện rộng, rất nguy hiểm.
